De laateïe dag
het strand zien we die als een grote rode dobber, maar nu,
met de neus erbovenop, vragen we ons af of hij wel in de
woonkamer zou passen, zo'n joekel.
Als de Utrecht in positie ligt, stuurt Van der Veen, amper
gehinderd door de deining, de multicat langszij. Zonodig
overlegt hij kort met collega's. Je zou het van de types
ruwe bolster aan boord misschien anders verwachten,
maar in de ether klinkt geen onvertogen woord. De
omgangsvorm is zakelijk, wellevend zelfs. Dat kan er op
redactieburelen, sportvelden en tussen stuurlui aan wal
heel anders aan toegaan...
Hier weet iedereen ook precies wat hem te doen staat.
Met een simpele haak, feitelijk uit de toon vallend bij alle
techniek aan boord, halen de Filipino's een door oranje
mannen op de hopperzuiger aangereikt lijntje binnen. De
verbinding wordt gemaakt met een g-haak en nu heeft de
Utrecht de kabel die leidt naar de rode dobber, en uitein
delijk naar het strand, te pakken.
Ais de Tessa W het drijvende, rubberen deel van de leiding
nog een zetje heeft gegeven, is het zover. Een lier aan
boord van de zuiger neemt het over van menskracht,
draait kabel en ketting binnen, tot met een laatste rukje de
rode koppeling vast wordt gezet onder het platform dat
net voor de boeg van de Utrecht uitsteekt. Het lossen kan
beginnen. Eerst jagen de niet geringe scheepspompen met
water de lucht uit de pijp, tot de strandploeg zich meldt:
laat dat zand maar komen; en dan gaat het los.
Maar daar kunnen we nu niet op wachten. De Tessa 1/1/
moet een paar lui van de Utrecht in Breskens afzetten en
maakt rechtsomkeert. Dirk Bogaard benut de passage
langs het Killetje om zijn respect te betuigen aan de zee.
Ook wie er bijna dagelijks op zit, kan er nooit zeker van
zijn. 'De kracht van de stroom daar is buitengewoon. Die
hebben we echt onderschat', zegt de ploegbaas.
In oktober, bij de aanleg van het koppelpunt aan het Kil
letje, hadden ze het spul op dezelfde manier verankerd als
eerder bij Vlissingen waar de vaargeul vlakbij was, maar
het was niet genoeg. De rubberen leiding schoot finaal
los, met zoveel kracht dat wel honderd palen op de nabije
strekdam knakten als luciferhoutjes.
'We hebben er een paar extra ankerpunten bij moeten leg
gen. Wat een stroming.'
Voor de multicat van Jan van der Veen zit het Zeeuwse
uitstapje er alweer op. Morgen vaart hij terug naar de
Maasvlakte. Dirk Bogaard hoopt over een dag of vijf naar
huis te kunnen, naar Rotterdam, waar zijn vrouw hun
derde kind verwacht. Maar hij rekent er vast op nog wel
eens terug te komen naar Zeeland. Want ja, als het zeewa
ter blijft stijgen...
'Tegen mensen die ons met de auto opzoeken zeg ik altijd:
laat dat motortje maar lopen, want dat betekent werk
voor ons. De milieutop in Kopenhagen? Tja, de waarheid
zal wel ergens in het midden liggen. Natuurlijk moeten we
zuinig zijn op de wereld, op de natuur, maar ik denk ook
dat sommige dingen worden overdreven. Zoveel schade
als nu wordt gesuggereerd kunnen mensen volgens mij
niet eens aanrichten aan het klimaat. Een paar aardbe
vingen zijn veel schadelijker; als je kijkt wat daarbij wordt
uitgestoten, dan is de mensheid maar nietig hoor.'
Het kan geen toeval zijn. De mannen in oranje willen
publiek voor hun laatste kunstje en doen het daarom op
zondag. Zondag 13 december, zes weken na de start, zit
ten de opspuitingen erop. Een grondwerker heeft zichzelf
opgetuigd met de muts van de kerstman en verzorgt het
feestgedruis: hohoho.
En volk is er. Naar winter neigend, met af en toe zon en
veel roze en donkerblauw in de lucht, werkt het weer ook
mee aan de laatste voorstelling. De fotografen staan er
met hun neus bovenop: het heuglijke moment waarop van
twee kanten wordt gespoten, de Seaway vanaf het Killetje,
de Oranje, waarvoor het de laatste vracht is, vanaf Matour.
De Seaway komt vanavond laat nog één keer terug, dan is
het helemaal gedaan.
Dammetjes vormend, geulen sleurend, door bulldozers
gestuurd, stort het mengsel uit de pijpen omlaag naar het
gat in de zanddijk. Aan weerskanten houdt een kraan zijn
bak voor de pijpleiding om de kracht van de stroom te
dempen. Anders wordt er meteen ëen duinpan gecreëerd
en dat is niet voor nu, dat moet later pas.
