I L~r
Najaar 2009
DE KOLKENDEVZEE
December 20Q9
an
De sombere tekeningen trachten enigszins objectief de
situatie te schetsen, maar vooral in de gedichten wordt
duidelijk dat de Ramp de schrijver aangrijpt. Daar kan ik
iets mee. Meer dan met de eindeloze stroom informatie op
internet.
De film De Storm die in 2009 uitkwam, lokte veel men
sen naar de bioscoop. Opnamen mochten op een aantal
plaatsen in Zeeland niet gemaakt worden omdat dat te
emotioneel was. De ondergelopen polders zijn in Vlaande
ren opgenomen. Het is een drama over liefde, wanhoop
en water, veel water. De Ramp van 1953 komt volop voor
het voetlicht. De kritieken zijn wisselend. Veel mensen
vinden het storend dat er geen Zeeuws gesproken wordt,
maar Vlaams. De film boeit me van het begin tot aan het
eind. Het is een film, geen documentaire.Tijdens de film
denk ik eraan hoe koud het was en dat mensen 's nachts
door het water werden overvallen, dus nog in pyjama of
ondergoed zijn wanneer ze moeten vluchten. Op sommige
momenten voel ik tranen, niet speciaal om het leed van
de jonge vrouw om wie het gaat, meer om het collectieve
leed. Relaties die niet meer te herstellen zijn, het belang
van familie. Ik voel ook boosheid. Gods geest zweeft
voortdurend over het water. Mensen gebruiken hun God
om de Ramp te verklaren, om te oordelen, om te berusten
in hun verdriet en rampspoed. Een enkeling vindt echt
troost in zijn geloof. En natuurlijk ook een glimlach. Het
meisje dat een moer krijgt als verlovingsring. De betref
fende moer werd in de jaren vijftig nog niet gemaakt, het
gaat echter om het gebaar.
Na het zien van wat er allemaal mis kan gaan, zou je je
het liefst willen verschansen achter een hoge dijk of in de
bergen gaan wonen. Wat moeten we doen om rampen
zoals deze te voorkomen? Het lijkt in de wereld wel alsof
er meer zijn dan ooit. Is er wel iets tegen te doen?
De expositie in het museum laat wel alternatieven zien:
waterkeringen, andere dijken, andere manieren van kust
verdediging. Toch bekruipt me enige twijfel. Het geweld
van het water tijdens de tsunami in Zuidoost-Azië, de
ellende die de orkaan Katrina veroorzaakte. De openheid I
wordt groter, toch gelooft niemand dat het zomaar fout I
kan gaan. Waarom zouden we? En als het fout gaat, is he
dan beheersbaar?
Het museum is vooral positief. Wat goed is gegaan, dc
successen, de moed, de bereidwilligheid, dat alles wordt
getoond. Menselijk falen, laksheid of gebrek aan daad
kracht, zoals Kees Slager aantoont in zijn boek, komen
niet aan de orde.
•m
■&olkènde zee
Veep; mensen mee gesleurd
Veel dieren verdronken
Veermensen levens
Hulp komt
Opgang
Mensen gered
De kolkende zee
Zakt te rug®
Gemaakt dooi Anne Maliepaard
Leeftijd i I JAAR
School CBS De Bron OUDE -TONGf.
scrr.i
.J
Een koude winterdag. Sinterklaas. Het museum is nu a
leen 's middags open. Het is de eerste keer dat het rustig
is. Het handjevol mensen in het enorme gebouw valt nau
welijks op. Ik wil de informatie van de laatste caisson goed
bekijken. De oplossingen voor de steeds hoger wordende
zeespiegel en de daarmee gepaard gaande problemen,
zoals overstromingen. Er zijn interessante dingen te zien,
dijken van glas, waarin geleefd kan worden, natuurlijke
dijken, waarbij schelpdieren ervoor zorgen dat de dijken
stevig worden en aangroeien als een soort rif.