J O D
gezegd: "Als je naar huis moet komen voor de bevalling, hang ik
wel een laken uit het zolderraam" Vader was in de buurt aan het
mestspreiden en keek af en toe gespannen op. Eindelijk was het
zover. Vader stak zijn riek in de grond en stormde naar huis.
Onderweg trapte hij een haas in zijn leger dood. Die werd meege
nomen in de jute zak, die altijd meeging naar het land. De kortste
weg naar huis was over een sloot. Vader nam een aanloop, maar
haalde het niet. Hij sprong middenin het water. Behalve met
water zaten allebei zijn laarzen vol met paling. Eenmaal aan de
kant werden die palingen ook in de jute zak gestopt. Bij het op
het droge klauteren, sloeg hij met zijn hand in een eendennest en
zo kon hij - het was 18 februari! - nog zes eieren onder zijn pet
steken. Zo kwam hij thuis, waar de bevalling voorspoedig verliep
en vader Den Herder de historische woorden tot zijn zoon sprak:
"Ik hoop dat je net zoveel geluk mag hebben in je leven, als ik
vandaag had". Welnu, dat heb ik gehad.'
Mooi om zo'n verhaal te vertellen. Het past ook helemaal in die
successtory van het dubbeltje dat een kwartje werd. Maar de
werkelijkheid was anders.
Nogmaals crisis
Fe moet niet verder springen dan je polsstok lang is", is een
spreekwoord waaraan Zeeuwen, zeker die van Walcheren, een
boodschap hebben. Ik hoor Jo nog zeggen dat zijn vader te ver
gesprongen is. Hij zegt dat niet verwijtend. Geenszins. Het is een
constatering, die zijn jeugd echter beheerst heeft. Maar vader
Den Herder kon in 1928 natuurlijk ook niet vermoeden dat er op
24 oktober 1929 een beurskrach in New York zou zijn, waardoor
de koop van die zes gemeten grond en het boerengoed erbij als
een molensteen om de hals gingen hangen. In 1928 kreeg je nog
goed geld voor je eieren, je melk en je aardappels, in 1930 kon
je ze aan de straatstenen niet meer kwijt. Als de commissionair
je welgezind was, dan mocht je wat aardappels leveren tegen
twee cent de kilo en dat was het dan. Dan moet er alles op alles
gezet worden om het hoofd en de Walcherse eer boven water te
houden. Dan verhuur je jezelf als landarbeider aan wie je maar
hebben wil, dan staat er voor de kinderen een kruiwagen klaar
als ze van de lagere school af zijn, dan wordt er in de zomer aan
vakantiegasten verhuurd, dan word je zelfs een soort dependance
van de psychiatrische instelling "Vrederust" in Halsteren en ver-
125
