DE STER VAN WALCHEREN
Sleutelroman
1^/ prozaïst Nijhoff heeft zich met grote nadruk in Zeeland,
op Walcheren, geplaatst in zijn onvoltooide roman Luctor et
Emergo. Fragmenten uit dit boek-in-wording, de eerste twee
hoofdstukken 'Sprekend zilver' en 'Zwijgend goud' verschenen in
vier afleveringen in het tijdschrift De Gids (jaargangen 1938-1940),
waarvan zowel Nijhoff als Huizinga redacteuren waren.21
Op 13 augustus 1940 schrijft hij zijn vrouw Netty vanuit de
Heerenstraat te Utrecht onder meer: 'Een volgende aflevering
van Luctor et Emergo - dat ik echter 'Een zomer op Walcheren'
ga noemen om de bijsmaak van wederopbouw en journalistieke
leuzen te vermijden - is op een oortje na gevild. Het geheel moet
1 September af zijn.' Uitgever P.N. van Kampen had de roman al
aangeboden aan de betere boekhandel. Het boek is er evenwel
nooit gekomen.22
De eerste twee hoofdstukken maken duidelijk dat Nijhoff vol
gaarne, hier licht daar zwaar railllerend, een en ander van zich
af heeft willen schrijven. De worstelaar wil ontzwemmen aan de
kringetjes en hun conventies. Hij vindt in de provinciehoofdstad
Middelburg voldoende decor, decorum en inhoud voor een sleu
telroman. Zijn hoofdfiguren, meestal met initialen en/of voorna
men aangeduid, zijn levende wezens. Het is verleidelijk dit 'begin
Middelburg, Vleeshal
stadhuis mei 1972:
tentoonstelling
Marlow Moss.
Jhr Willem
Sandberg (links)
en Faan Nijhoff.
(foto: PZC)
148
