Tekstgesprek
ARMOEDE IS ALTIJD SCHILDERACHTIG
alibi en voor de ruim tien jaar jongere neef was het van begin tot
eind een feestelijke gebeurtenis met een stoomcarrousel en met
paarden, die draaimolens in beweging hielden. Na haar gestrande
huwelijk was zij als vanzelfsprekend teruggekeerd naar het
ouderlijke huis aan de Segeerssingel. Zij maakte zich verdienste
lijk in de huishouding, of maakte ruzie met haar broers en moe
der. Na de dood van vader Kees in de jaren twintig ging het
slechter met zijn weduwe Janna. Zij ging dementeren. 'Ze is
kinds,' zei men toen. Maar in de jaren daarvoor was zij volop aan
wezig en liet zich gelden in het gezin. Zij had de handicap hard
horend te zijn, wat haar wantrouwend maakte, omdat ze alleen
maar flarden van gesprekken opving.
DI ST RIB ujr. IJL S T A M K. AA R T
No.© 030835 i
II
de ïröi jè Wed ..van ..de.. Poel
li
Catharine. .0x.
1
op 22 Apr 76
Middelburg -
NEDERLANDER
i
3 Ballofcstr. lObv.
foor de communicatie met haar oudste zoon Albert gebruikte zij
een lei, waarop zij met een stukje krijt een zinnetje schreef. De lei
werd over tafel aan de zoon aangereikt, die rustig zijn bril opzette
en een in krijt geschreven antwoord afleverde aan zijn moeder.
Dat was een moeizame maar toch nuttige conversatie, waarin
vraagstukken van het huishouden werden behandeld, of ook wel
familie-aangelegenheden.
Maar niet altijd liep zo'n tekstgesprek soepel. Het ene woord
haalde vaak het andere uit en via de lei werd een complete ruzie
gevoerd. De lei kwam bij Albert; met een woedende blik las hij,
wat er stond geschreven, veegde met zijn mouw met driftige
gebaren het door moeder geschrevene uit, en kalkte een antwoord
neer. Dat duwde hij haar onder de neus. Zij liet dat niet op zich
zitten. Met haar massieve schort wiste zij het krijt van de lei en
diende onmiddellijk van repliek. Haar donkere ogen keken
kwaad in de richting van de zoon. Dat kon zo een tijdje duren.
De overige gezinsleden bemoeiden zich er niet mee. Na een tijdje
werd de heftige discussie afgesloten, meestal met gekrijte mede
deling van een van de twee: "Zo is het wel goed..." Het leven
keerde weer in de geordende banen van de dag. Het hoorde erbij
en de oude vrouw ging een eindje kuieren. Ze liep mompelend
naar de spoorbomen aan de singel en terug. Ze is op hoge leeftijd
halverwege de jaren dertig gestorven. Albert, de oudste zoon, had
zich van de molenmakerij afgekeerd, maar had zich bekwaamd in
een nabijgelegen handwerk. Hij werd molenaar, maar het zat hem
niet mee. Hij kreeg letterlijk een klap van de molen en kon geen
zwaar werk meer doen. Hij gold als invalide. Hij werd een slacht-
165
