JACOB VAN MAERLAND
lijk gevangengezet, maar na bittere strijd bereikte hij in 1295 zijn
doel: de Vlaamse graaf Gwijde van Dampierre deed afstand van
zijn aanspraken op Zeeland. Er volgt na de dood van Floris
(1296) echter een welles-nietesspel, waarbij Gwijde van Dampierre
zijn concessie weer intrekt. Uiteindelijk zal enkele jaren later
Vlaanderen definitief zijn rechten op Zeeland verliezen, waardoor
Zeeland nauw met Holland verbonden wordt.
Maerlant keert naar Vlaanderen terug
fond 1270 keerde Jacob van Maerlant terug naar Vlaanderen,
meer bepaald naar Damme. Daar moet hij weer een klerkenbaan
gekregen hebben. Mogelijk behartigde hij in Damme de
Hollandse belangen en de tol bij de haven. Ook tijdens deze
periode was hij als dichter uiterst productief. Uit die tijd dateren
onder meer zijn Rijmbijbel (een berijming in het Nederlands van
de bijbel) en vooral ook zijn monumentale Spiegel Historiael.
Plaatjes moesten
de bijbelverhalen
illustreren.
In de rijmbijbel van
Van Maerlant staan
tal van miniaturen.
Hier een illustratie
van het verhaal
waarbij Salomé van
Herodus het hoofd
van Johannes de
Doper eist en krijgt.
Wie het verhaal wil
nalezen kan het in
Mattheus 14 en
Marcus 6 vinden.
We weten het nu zeker: met zijn monumentale wereldgeschiede
nis op rijm leverde Jacob van Maerlant een fenomenale prestatie.
Didactisch populariserend, vanuit een erudiete achtergrond,
bracht hij een meesterwerk tot stand van groot literair-historisch
belang. Zonder de instigatie van Floris V was dit werk waar
schijnlijk niet tot stand gekomen. In hoeverre de politieke verwik
kelingen van Floris in de van zijn voorgangers geërfde strijd en
aanhoudende spanning tussen Vlaanderen en Zeeland-Holland
een invloed hebben gehad op Maerlants houding ten aanzien
van zijn opdrachtgever is niet bekend. Floris koos uiteindelijk
het Franse kamp; dit leidde tot de de fatale dag van 27 juni 1296
waarop hij te Muiderberg door Gijsbrecht van Aemstel, Herman
van Woerden en
Gerard van Velzen
werd vermoord.
Daarmee werd een
periode afgesloten
die, mede door zijn
leermeester en hof-
schrijver Jacob van
Maerlant, de "koster
van Voorne", in de
geschiedenis voort
leeft.
195
