Ook in de ecologie zien wij een aantal veranderingen. De meest
fundamentele zal deze zijn dat de mens een onderwerp van ecolo
gisch onderzoek zal worden. Nog altijd behandelen veel ecologen
de natuur als iets dat los staat van de mens, of er alleen zijdelings
door beïnvloed wordt. De ecologische theorie zal echter raakvlak
ken met de economie moeten ontwikkelen en op termijn wellicht
zelfs met de sociologie en de politieke wetenschappen.
Kustgebieden zijn een terrein waarin de invloed van de mens zeer
duidelijk is. Meer dan 60 van de wereldbevolking leeft er, het
merendeel van de grote wereldsteden wordt er gevonden, en er is
een enorme aanslag op het landgebruik door economie, land
bouw, bewoning enz., die tot conflicten leidt en waar keuzen
moeten worden gemaakt. Ook de 'natuurlijke' systemen, voor
zover ze nog bestaan, vragen onderhoud en beleid en kunnen niet
meer aan zichzelf worden overgelaten. Meer en meer zal overge
gaan worden tot aanleg of herstel van natuur en ook hiervoor
moeten nog een groot aantal vragen opgelost raken.
De ecologie is daarom een wetenschap met een potentieel aan
zienlijke maatschappelijke relevantie. De milieuproblematiek
zal niet verdwijnen omdat de politieke interesse ervoor toe-
of afneemt naargelang het moment. De milieuproblematiek zal
alleen maar groter worden. De wereldbevolking zal vrijwel zeker
op zijn minst nog verdubbelen in de komende paar decennia en
de nog steeds stijgende economische activiteit in het westen, maar
meer nog in landen buiten Europa en de Verenigde Staten, zal de
hulpbronnen zonder twijfel verder uitputten en het ecologische
functioneren van de planeet aantasten. Het geheel aan goederen
en diensten dat door de ecosystemen van de planeet aarde wordt
geleverd, overtreft in ruime mate het gezamenlijke BNP van alle
landen in de wereld en de verdere aantasting van deze bijdrage
tot de globale welstand kan daarom niet door economische groei
gecompenseerd worden, nog afgezien van het feit dat veel ecolo
gische hulpbronnen onvervangbaar zijn. Het wordt hoog tijd dat
ook de ecologie zich intensief met deze problematiek gaat inlaten,
bijvoorbeeld door te onderzoeken hoe de stofkringlopen aan de
snel veranderende wereld-economie gerelateerd zijn, hoe duur
zame ontwikkeling ecologisch vertaald moet worden, hoe eco
systemen behouden en gerestaureerd moeten worden, enzovoort.
Ook voor een instituut als het CEMO ligt daarom nog voor vele
jaren onderzoek in het verschiet.
74
