Jacob van Maerlant,
koster van Voorne
in Middeleeuws Zeeland.
FRANS L VAN DEN BRANDE
'iet zo heel lang geleden deed de huiscomputer zijn intrede:
die verving de mastodonten die in de jaren vijftig de trots uit
maakten van grote ondernemingen, de postgiro en de banken.
Dan kwam de fax als communicatiemiddel, ditmaal voor een bre
der publiek toegankelijk. Daarna kwam het wereldwijde Internet,
dat met zijn E-mailfaciliteiten zorgt voor de globalisering van wat
mensen elkaar te vertellen hebben.
Er zijn twee voorwaarden om met die computers overweg te
kunnen: je moet kunnen omgaan met het interne geheugen ervan
en je moet plaatjes, tabellen en iconen kunnen interpreteren.
Geheugen en plaatjes: daar bleken onze voorouders uit de
Middeleeuwen behoorlijk bedreven in te zijn geweest.
Het was uiteraard een heel andere context en een heel andere
samenleving. Aangespoord door dichters-kroniekschrijvers leer
den de mensen toen als het
Jacob van Maerlant
was enorm produc
tief. Hij schreef over
geschiedenis, natuur
wetenschap. Hier een
handgeschreven pagi
na uit Der naturen
bloeme, uit circa I 375.
hbanrctfS unfulkcr fc«
13: tstrfim I
tmtf in fmc bufcc V i
v Tftttftfcmtptmct m ombijt
•3 Inxsmct incrpoUctnr
Kttfftfawrctr InctftWif.
s icralï mint it canftrfuitu
i fint (nuittulfiiti otiamrfi
ir-Sjiekt m
jgtufjrnifri nwnrl-
v miia-Drfiiii.n-
.3 n.iyri't o.-c n-jjiiai-
t§; litiacitfatcniivhiCe mul)t
C or; Airlf liiilcii audit
!^tica;teg«inicrtpj&Bgr
%d;.r iff ntrdcimftvftrr
A Cr. üniOit lilCr'tritVTftt u
ijÖföiïia mre'
Adcefmin-h,"'
pajSjitfrtHtnitr-
art op mtira-cnop ttrtitp::
3 Ia gow fiiiifi alsiohfitnr
--fi "hou gnttaicfliftudopimcrt
jlpivm qfttmnitn cs tje iH'c ftfltiT
I ■£~nftji<mifctc cfiSctttntttnfit
fc Aijlni'tiiii rrs c-.ir:-stciC
<5 tic.iffgl'it tftimatprint
-5 or,Ufo Ai:A:i:T
tl ariirs fttttf t nqtrii fadÊ j
•S iï alfiilt tfl ttfeftttitct
Gflt CTüdur: nanrftlii fii'fii
rmtnr reUgrs fhlufatni,
tbdra ftjnsiac ttinadi nrfot
3 Istcatttt oaricffei
l<0 f mlccrnc-i
'.tboirdrtyntfo at
5> at et jhauwt ijfl'it ant ten
fe'aci- teinlaf bU&jf Ciiid- tractor
C? :i tllAuS tliMttMiiiigfi" tutti'.
Rattuftftjrifti. m ttfoi
If tttaicuonifinadi qfnnrftn.
fhen nitifop ttnnrfona'uiafn
1? ah «ritteen indi «n-fUicn
.^rnifi'nflrairoimtetr -j
fhet.rinvtvuirripUicrnnfrad.'ff
ltei^tgrt.iar 3Tiintloic-
at aft ai -
ware hele bibliotheken uit het
hoofd. Dit kan de huidige
generatie verbazen, maar zon
der boeken en platen - laat
staan zonder beeldscherm -
moesten ze het hebben van
hun geheugen. Daartoe hielp
de versvoet, die in de tekst de
nodige cadansen aanbrengt, en
aldus een handzame steun was.
Vaak werd de oorspronkelijke
tekst 'verlucht' met prachtige
miniaturen, plaatjes, iconen en
kleuren. Een aantal auteurs had
toen reeds de vaardigheden die
we nu in computerland benut-
186
