005TERSCHELDE
Een actueel rijksproject in dienst van het behoud van cultuurhistori
sche en archeologische waarden, 'Belvedere', schiet al evenzeer maar
om andere redenen te kort.
Linkerpagina, boven:
Het haventje aan de
Oesterput ten noord
westen van Colijnsplaat
(Noord-Beveland) bood
vroeger plaats aan sche
pen tot vijfhonderd ton.
Linkerpagina, onder:
Inlaagachtig gebied bij
de Oesterput, Noord-
Beveland.
Archeologisch onder
zoek in het verdronken
land, 1995, Valkenisse
in de Westerschelde
bij Waarde.
(Foto H. Hendrikse)
Bedreiging archeologische waarden
Intussen gaat de bedreiging en aantasting van het archeologisch erf
goed gestaag door. Niet alleen in de Oosterschelde uiteraard. Volgens
een - nog gematigde - schatting van de Rijksdienst voor het
Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) uit 1994 (intern rapport nr.
13) is in de voorafgaande veertig jaar ongeveer een derde deel van de
archeologische informatiewaarde van de Nederlandse bodem vernie
tigd. Vooral de intensivering van de landbouw (diepploegen bijvoor
beeld) en de verstedelijking zijn hier debet aan.
De aantasting in de Oosterschelde komt vooral op rekening van de
visserij, vooral de kokkelvisserij, sportduiken en de hiermee ten dele
samenvallende plaag van de 'schatgraverij': particulieren die sinds
jaar en dag de verdronken landen afstropen om met hun prikstokken
aardewerk op te sporen, en die sinds enkele decennia zijn gewapend
met de metaaldetector.
Vóór 1990 was het op het in 1530/32 verdronken Nieuwlande - een
der belangrijkste vindplaatsen in het Verdronken Land van Zuid-
Beveland - door de toestroom van schatgravers soms net zo gezellig
druk als aan het strand op een milde zomerdag. Het nu geldende
betreedverbod uit het oogpunt van natuurbescherming, gepaard met
een sanctiebeleid van boetes, heeft die overlast verminderd, maar
niet geheel opgeheven. Hetzelfde
geldt in recente jaren min of meer
voor het in archeologisch opzicht
uiterst belangrijke verdronken
dorp Valkenisse ten zuidoosten
van Waarde in de Westerschelde.
Ook hier zijn regelmatig bekeu
ringen uitgedeeld op basis van
het betreedverbod van de
Schorren van Waarde, een onder
Staatsbosbeheer ressorterend
natuurgebied.
De explosief toegenomen popula
riteit van de Oosterschelde bij
sportduikers vormt een groeiende
bedreiging. In heel West-Europa
bevindt zich immers - door de
vermindering van het tij en de
stroomsnelheid - geen zout getij-
dengebied met een zo grote door
zichtigheid als de huidige Ooster-
39
