regie van Het Zeeuwse Landschap - onderzoek naar de visstand in de
Schelde. Vier maal per jaar zetten ze fuiken in de geulen van Saeftinghe.
Ze registreren de soorten in aantallen en maten. In hun verslag over 1999
melden ze: "Het is duidelijk dat de laatste jaren bijna geen vis meer wordt
aangetroffen met huidaandoeningen zoals rode plekken, gezwellen en
misvormingen".
Ze telden in dat jaar veertig soorten, waarbij het voornamelijk ging om
jonge individuen, kleiner dan vijftien centimeter.
De Westerschelde en de vogels van Europa
Vooral de Hooge Platen en het Verdronken Land van Saeftinghe zijn
van mondiaal belang voor broedvogels, doortrekkers en overwinteraars.
Ganzen en eenden, die 's zomers broeden in Siberië, op Nova Zembla en
in Scandinavië, komen met tienduizenden in het najaar naar hier om te
overwinteren. In de zomer, als die noordelijke gasten al lang weer ver
trokken zijn, broeden op de schorren en platen in de Westerschelde op
hun beurt tienduizenden vogels, die de winter hebben doorgebracht in
Zuid-Europa en West-Afrika.
Van de poolcirkel tot de evenaar is er langs de Atlantische kusten een
keten van gebieden -stepping-stones - die van belang zijn voor het over
leven van vogels. De Duitse en Nederlandse wadden, het IJsselmeer,
de Zeeuwse Delta met de Hooge Platen en Saeftinghe, de Vallée de la
Somme in Noord-Frankrijk, de Camarque in de delta van de Rhone, Coto
de Donuana bij Sevilla in Zuid-Spanje, delen van Mauretanië en Senegal
in West-Afrika. Al deze 'wetlands' moeten we in samenhang bezien.
De Westerschelde heeft daarbij een centrale positie. Het zijn gebieden die
op grond van internationale conventies volledige bescherming genieten.
Toch moeten we alert blijven om die bescherming in de praktijk ook
duurzaam af te dwingen. Ons verzet tegen verdere verdieping van de
Schelde past in die zorgzaamheid.
Voortdurend zullen wetenschappers de biologische processen in het
Schelde-estuarium moeten blijven analyseren. Wetenschappers van aca
demisch niveau, ook en vooral mannen en vrouwen die systematisch in
het veld hun waarnemingen doen en daarover publiceren. Zij moeten
gegevens aanleveren, waarmee beleidsmakers en bestuurders de juiste
beslissingen kunnen nemen voor herstel en behoud van de grote ecologi
sche waarde van de Schelde.
In de wintermaanden rondom de eeuwwisseling verbleven vier jonge
zeearenden in en rond Saeftinghe. Duizenden mensen hebben daar uren
lang op de zeedijk gestaan om die indrukwekkende vogels met kijker of
telescoop te zien. Voor velen een ervaring om nooit te vergeten.
De Westerschelde is meer dan een vaarweg alleen.
163
