HET INTERNATIONALE SCHELDEOVERLEG
Ned&yland, de vreemdste eend
Inde Schelde-bijt
dezelfde ordegrootte. Nederland scoort beduidend
lager op drie cultuurdimensies (machtsafstand,
mannelijkheid en vermijden van onzekerheden).
Nederland lijkt daarmee een vreemde eend in de
Scheldebijt.
Frankrijk België Nederland
Machtsafstand 68 65 38
Individualisme 71 75 80
Mannelijkheid 43 54 14
Vermijden van onzekerheden 86 94 53
Machtsverhoudingen spelen in Nederland in vergelijking met België en
Frankrijk een bescheiden. Nederlandse ambtenaren hebben meer bewe
gingsvrijheid dan collega's uit Frankrijk en de Belgische gewesten. Walen
spreken zich vaak niet uit over heikele kwesties ('geen mandaat') en moe
ten vaak ruggespraak houden met hun superieuren. In België gelden
relatief sterke hiërarchische relaties, wat zich bijvoorbeeld uit in de grote
macht van partijleiders ten opzichte van de parlementen. Het land kent
een mengeling van Zuid-Europese en Noord-Europese culturen. De
(Franse) secretaris-generaal van de ICBS neemt regelmatig contact op met
de 'thuisbasis' als politiek gevoelige kwesties aan de orde komen. De
(Franstalige) voorzitter van een van de werkgroepen trekt zijn eigen
(regionaal ingekleurd) politiek spoor en zet daarmee regelmatig de eigen
delegatie in die werkgroep voor het blok. De samenstelling van de
Vlaamse delegaties wisselt met de regelmaat van de klok. Uit een infor
mele enquête onder een zestiental Vlaamse en Nederlandse waterbeheer
ders bleek een aantal Nederlanders het vervelend te vinden 'dat je zelden
weet namens wat of wie de Vlaming spreekt (of niet spreekt)'.
Brainstormen in de polder
De Nederlandse maatschappij wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door
'vrouwelijke' eigenschappen. Het poldermodel waarin het streven naar
consensus voorop staat is hiervan het belangrijkste exportartikel. Het
zorgvuldig betrekken van zoveel mogelijk belangen kan tot lange proce
dures en vergadersessies leiden. Nederlanders dreigen in de ogen van
Belgen en Fransen te verzanden in workshops, brainstormingen en (infor
mele) werkoverleggen. België en Frankrijk scoren rond het gemiddelde
voor mannelijkheid. Beide landen worden gekenmerkt door een mix van
'vrouwelijke' en 'mannelijke' eigenschappen. De Fransen en
Nederlanders delen een voorliefde voor discussies en openbare debatten.
In Frankrijk is er veel overleg met gebruikersgroepen en lagere overhe
den. Hiërarchische relaties bepalen echter sterk de besluitvorming.
De Nederlandse werkgroepleden presenteerden in het verleden met de
regelmaat van een Friese staartklok zorgvuldig geformuleerde discussie-
171