Voorwoord
"Zeeland is een beetje bewoonbaar, Nederland niet. Ik doe mijn ogen pas open als
ik zeker weet dat ik Bergen op Zoom voorbij ben." Dat zegt de in Zoutelande
wonende en werkende kunstenaar Guido Metsers. Maar ook: "Ik heb niet
veel met Zeeland, nooit gehad. Mijn horizonnen zitten te laag. Wat dat betreft
kan ik net zo goed bezig zijn in de Kaukasus. Maar ik ben er blijven wonen".
Interessante familie, die Metsers. Helemaal geen Nederlanders eigenlijk,
laat staan Zeeuwen. Guido heeft nog steeds de Belgische nationaliteit.
Net als Stan en Hector Loontjens.
De Loontjens, ook zo'n familie waarover verhalen te schrijven zijn. Er zijn
parallellen. Van beide families liggen de wortels in België, hoewel de
Metsers nog verder terug een oorsprong in Bohemen hebben. De groot
vader van Guido Metsers, Vlaams activist, verwisselde tegen het eind
van de Eerste Wereldoorlog het Oost-Vlaamse St. Niklaas voor het
Zeeuws-Vlaamse Hulst. De Westvlaming Hector Loontjens Sr. vluchtte
eerder, in 1914, voor het oorlogsgeweld ook naar Hulst. De Metsers ble
ven daar vrij lang. Ze gingen in textiel (en kunst). Loontjens ging naar
Goes en kwam uiteindelijk in Middelburg terecht, waar zijn nazaten nog
steeds het hoofdkwartier van hun onderneming in horeca-inventarissen,
biljarts, speelautomaten, indoor-kermis en ander vertier hebben.
De Zeeuwen en de Vlamingen. Ze hebben iets met en tegen elkaar.
In 1585 kreeg de Vlaamse economie een dreun door de afsluiting van de
Schelde. De Zeeuwse, later de Hollandse (Amsterdamse) economie bloei
de op door de Vlaamse inwijkelingen. Het dreunde vaker. Tot op heden
worden er onderhandelingen gevoerd over de bevaarbaarheid van,
opnieuw, die Schelde.
Ze spreken dezelfde taal, de Nederlanders en de Vlamingen, maar ze ver
schillen zó in cultuur dat ze vreemden voor elkaar lijken. Dat verklaart
waarom er aan onderhandelingsresultaten, zo die er zijn, een moeizaam
proces vooraf gaat.
Daan Bruinooge, de Zeeuwse gedeputeerde met de havens in zijn porte
feuille, kan aardig overweg met Vlaamse spelers in het schaakspel van de
havenontwikkeling. Hij verliest misschien wel eens een partij, maar hij
komt vaak als winnaar uit een toernooi. In een portret van hem komt dat
aardig uit de verf. Eerder, als wethouder van Vlissingen, leerde hij hoe
hij het spel moest spelen om 'majeure ontwikkelingen' in gang te zetten.
7