Het waterschap Zeeuwse Eilanden bouwt aan de toekomst van het landschap JAN WI LLEM BOSCH Linkerpagina boven: Heggenreservaat bij Nisse: relict van het Zeeuwse oud- landlandschap. Een ambitieus wegbeplantingsplan voor de 21ste eeuw In de tweede helft van de 20ste eeuw hebben weg- en dijkbeplantingen steeds meer betekenis gekregen voor het Zeeuwse landschap. Oorspronkelijk lag het accent op de particuliere kavelgrensbeplantingen van boeren, zoals de meidoornhagen, die karakteristiek waren voor grote delen van vrijwel alle Zeeuwse eilanden. Restanten hiervan zijn nog slechts te vinden in de heggenreservaten bij Nisse en op beperktere schaal ten noorden van Arnemuiden. Daarnaast waren met name op Walcheren in de 18e en 19e eeuw de buitenplaatsen, met hun eveneens particulier beheerde beplantingen, bepalend voor het landschapsbeeld. Na de Tweede Wereldoorlog en de ramp van 1953 veranderde het beeld van het Zeeuwse landschap volledig. Op Walcheren was de inundatie de oorzaak van alle veranderingen, op de andere plaatsen waren het de ramp en de als gevolg hiervan uitgevoerde herverkavelingen. Het huidige landschapsbeeld van grote delen van Zeeland is hierdoor op de tekentafel ontstaan. Zo stonden de landschapsarchitecten prof. J.P. Bijhouwer, prof. N.M. de Jonge en R.J. Benthem aan de wieg van de land schapsplannen op Walcheren en/of Schouwen-Duiveland. Zeeland veranderde in enkele decennia van een door boeren en kooplie den bepaald landschap in een door overheidsinstellingen ingericht en beheerd landschap. Met uitzondering van de rijks- en provinciale wegen beheert het waterschap Zeeuwse Eilanden boven de Westerschelde vrij wel alle wegen in het landelijk gebied. Inclusief het beplantingsbeheer. Met deze beheerstaak heeft het waterschap een belangrijke verantwoor delijkheid voor het landschapsbeeld van Zeeland. Dit geldt met name op Walcheren en Schouwen-Duiveland, waar het beeld van het landschap voornamelijk bepaald wordt door de wegbeplantingen, terwijl op Zuid- Beveland en Tholen het accent meer ligt op de dijkbeplantingen, die over wegend bij natuurbeschermingsorganisaties in beheer zijn. Waar het beheersgebied vroeger verdeeld was over vier waterschappen en een wegschap, wil het waterschap Zeeuwse Eilanden thans naar een eenduidige aanpak van het gehele beplantingsbeheer, zonder dat dit leidt tot een 'groene eenheidsworst'. Daarom kreeg bureau Bosch Slabbers, tuin- en landschapsarchitecten, opdracht om een groenstructuurplan te maken voor het hele gebied van 97.000 ha. De landschappelijke karakte ristieken van de verschillende eilanden was een belangrijk uitgangspunt 125

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeelandboek / Zeeuws jaarboek | 2000 | | pagina 127