DE ZEEUWSE VERDRONKEN DORPEN
Valkenisse. Van het kasteel, al in een overloper uit 1558 als voormalig
aangeduid, is uit geschreven bronnen verder niets bekend. Bij het archeo
logisch onderzoek zijn fundamenten van twee hoektorens en delen der
ommuring in kaart gebracht. Ook werden een waterput en een beerput
van het kasteel uitgegraven. Waarschijnlijk behoort het kasteel van
Valkenisse tot het zuivere vierhoekige (vierkante) type.
Het restant van een oude zeedijk bij Valkenisse is eveneens vastgelegd.
Het dorp werd door al deze activiteiten het best onderzochte en gedocu
menteerde verdronken dorp in Zeeland en Nederland. Het niet-destruc-
tieve archeologisch onderzoek wordt er nog steeds voortgezet.
Veel vragen moeten nog beantwoord worden. Zo is de ondergrond van
Valkenisse niet of nauwelijks bekend. Dat geldt ook voor de NAP-hoog-
ten van alle delen van het terrein. Het nabij Valkenisse gelegen fort
Keizershoofd (1632-1650) dat in de laatste decennia van het dorpsleven
een belangrijke rol speelde is geheel ontmanteld, en alleen bekend uit
archivalische gegevens.
Bescherming
Tijdens de gestage onderzoekingen aan de resten van het verdronken
Valkenisse werd duidelijk dat hier sprake was van een archeologisch
terrein van uitzonderlijke waarde. Bij het vervaardigen van de Archeolo
gische Monumenten Kaart (AMK) van Zeeland is het monument dan ook
in de hoogst mogelijke categorie geplaatst en aangeduid als een terrein
van zeer hoge archeologische waarde. Het aangewezen gebied is niet
alleen beperkt tot de resten van het dorp zelf: ook een groot deel van de
omliggende landerijen, met daarin de resten van het kasteel, is van die
waardering voorzien.
Monumenten in deze categorie gelden in de regel als monumenten die
op termijn van een bescherming op grond van de Monumentenwet 1988
voorzien moeten worden. Aangezien in de loop van de tijd vast was
komen te staan dat de erosie van de slikken en het schor in volle hevig
heid doorzette is er door de provinciaal archeoloog bij de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek op aangedrongen de bescher-
Wtttrjc
yan "Weerden 1
SeaJJi
'jttSarrMr
199
