Sluipmoordenaars
in de Delta
HUUB DROOGH
Het is een lust om onder de volle boomkruinen over de slingerende dijken en
wegen van dit land van dorp naar dorp te dwalen. Bij het verlaten van zoo'n
wooncentrum slingert de weg nog even om een hoog boerenhuis, waarvan de
gevelbehandeling verraadt dat ge het dorp verlaten hebt, maar het landschap nog
niet om U is. Koersend naar den volgenden torenspits, die dan links en dan weer
rechts van den weg, boven het groen een gat in de lucht prikt, kijkt ge eindelijk
door de laatste bocht in de flauw gekromde straat, waarvan het profiel steeds
nauwer wordt, tot ze als vanzelf overgaat in een van de eindeloos gevarieerde
dorpskommen, die dit land rijk is.
Ir. P. 't HooftDorpen in Zeeland (1943)
Alle pentekeningen:
Dorpen in Zeeland,
ir. P.J. 't Hooft (1943).
Zeeland, een zee van ruimte, een land van dorpen. Eeuwenlang kon de
Zeeuwse Delta zich koesteren in deze poëtische kwalificatie. Maar voor
hoe lang nog? Nog minder dan een jaar, dan zijn de laatste echte ponten
verdwenen: dammen, bruggen en tunnels hebben de eilanden dan voor
goed ontsloten. Zeeland verandert in sneltreinvaart. Het Deltaplan
bewerkstelligde in enkele decennia datgene wat in eeuwen ervoor nooit
gelukt is: het fysiek ontsluiten van de eilanden, het cultureel aansluiten
van Zeeland op Holland. Na de vestiging van de bulkchemie in de jaren
zestig en zeventig als sluitstuk van de wederopbouw, het ontwikkelen
van een toeristenindustrie in de jaren tachtig en negentig, claimen glas
vezelkabels, containerterminals, glastuinbouwcomplexen en windturbi-
41