ONDERWIJS IN ZEELAND ANNO 2002
Is Zeeland qua oppervlakte klein? Het landschap is grootschalig!
De afmetingen van de Scheldewateren zelf, de zeearmen, zijn fors.
De ingrepen door met name de Deltawerken zijn dat eveneens. Zeeland
is op dit punt groot, groots en daarom mooi. Daarnaast is het landschap
voor het overgrote deel cultuurlandschap en meestal ook grootschalig.
Dit in tegenstelling tot de steden en de dorpen die juist kleinschalig zijn.
Dit alles wordt nog eens verbijzonderd door een enorme dynamiek, met
name vanuit de natuur: stromingen, getijden, zon en wind.
De ligging van Zeeland zou met enige fantasie en een flinke dosis rand
stedelijke subjectiviteit perifeer genoemd kunnen worden. Maar dit is een
voor een groot deel achterhaald, nationaal perspectief. De Zeeuwse Delta
ligt midden in West-Europa, strategisch ten westen van Brabant en het
Duitse Ruhrgebied, aan de Noordzee, tussen het Hollands schiereiland,
met daarop de reeds eerder genoemde randstad in het noorden, en Vlaan
deren en Noord-West Frankrijk in het zuiden. Vooral de komst van de
Westerscheldetunnel verstevigt deze laatste, enorm belangrijke schakel.
De recente ontwikkelingen van de Zeeuwse havens bevestigen dit beeld,
maar ook studenten aan de Hogeschool Zeeland vinden Vlissingen van
uit dit perspectief een steeds geschiktere plaats om West-Europa naast
hun studie goed te leren kennen. Immers Brussel, Parijs en Londen liggen
qua reistijd niet zo veel verder weg dan Amsterdam.
De kansen voor Zeeland
Zo'n situatie en zo'n positie scheppen geweldige kansen voor de 21e
eeuw, maar vragen tevens om een zorgvuldige, goed doordachte aanpak
van de ontwikkelingen op alle mogelijke terreinen, ook op die van het
onderwijs. Niet het kopiëren van constructies, ontwikkelingen of ervarin
gen van elders, maar een streekeigen aanpak. Niet toegeven aan conser
vatisme, hoe listig vaak tegenwoordig ook gecamoufleerd, vooral onder
allerlei milieubewegingen en protestgroepen. Ook niet toegeven aan het
vooral onder leiding van met name wat oudere Amsterdamse profes
soren gepropageerde Floridamodel (Zeeland voor de senioren, vooral
dan de rijke ouderen) of aan de bestemming van Zeeland als groene oase,
waarin de overspannen medemens uit de randstad en elders naar ons en
ons mooie landschap kan komen kijken.
Daarentegen wel inspelen op ons grootschalige, dynamische cultuurland
schap en gebruik maken van de kleinschaligheid in steden en dorpen.
Dit contrast uitbuiten, niet alleen in de ruimtelijke ordening, maar ook in
de cultuur en in het onderwijs. Dat betekent bijvoorbeeld: ja zeggen tegen
de uitbreiding van de Zeeuwse havens, ook tegen een container-terminal
die past bij de schaal van de Schelde. Ja zeggen tegen een passende uit
bouw van de infrastructuur in samenhang met de Westerscheldetunnel
en de havenontwikkelingen. Ja zeggen tegen een hernieuwde visie en
daarbijbehorende verdere aanpak van het Deltaplan, zonodig in samen
hang met een eventuele verdieping van de Schelde, en vooral ook vanuit
het oogpunt van nieuwe milieu- en veiligheidsinzichten.
76
