Identiteit en droge voeten
Identiteit en de intrede van cultuur
ZEEUWS MEISJE
Eerste steden in het
Midden Oosten en
Griekenland (lllusfaties:
Stedelijke structuren
1978).
Oorspronkelijke nederzet
tingen, gestuurd door kli
maat en plaatselijk ver
krijgbaar bouwmateriaal.
(Illustraties: Onder dak,
5000 jaar wonen in de
Lage Landen, 1988)
gehuisvest waren. Was er toen wel sprake van regionale identiteit? En van waaruit
werd deze gestuurd en beïnvloed? Laten we eens een blik achter ons werpen...
In Nederland, een deltagebied dat duizenden jaren regelmatig onder water is gelopen,
zijn de oudste nederzettingen te vinden op die delen die gedurende langere tijd droog
bleven. Al dan niet met behulp van kunstmatig opgeworpen heuvels vonden de toen
malige bewoners hier een schuilplaats voor het water. De plaats en verschijningsvorm
van de nederzettingen in deze periode, ruim 6000 jaar voor Christus, werden waar
ook ter wereld vrijwel geheel bepaald door de lokale geografische en klimatologische
omstandigheden en de beschikbaarheid van door de natuur te leveren plaatselijk
bouwmateriaal. Dit bepaalde de plaats, de vorm en de materialisatie van de toen
malige nederzettingen.
De oudste steden die hun invloed op de latere Westeuropese steden hebben gedrukt
liggen in het Midden-Oosten. Mesopotamië -het land tussen de Eufraat en de Tigris
(het huidige Irak)-, de Nijlvallei, Babyion en het Griekse Knossos (Kreta) kenden al
enkele duizenden jaren voor Christus hoogwaardige stedelijke samenlevingen. Naast
de eerder genoemde factoren als geografie en klimaat drukten bij deze steden ook
opvattingen over religie en de economie (handelsplaatsen) hun stempel op de steden
bouwkundige plattegrond en de architectonische verschijningsvorm van de stad.