En hoe zit het nu met Zeeland?
In het kader van
samenwerking tussen de
emeenten Borsele, Goes,
Kqpelle, Noord-Beveland
en Reimerswaal wordt
gezocht naar het benoe
men van regionale identi
teit (Illustratie: RDH steden
bouwkundigen 2003).
Mede als gevolg van de ontwikkeling van de informatietechnologie én het Europese
beleid om achterstandsregio's economisch te stimuleren zien we nu verspreid over heel
Europa stedelijke netwerkvorming ontstaan. Deze netwerkvonning vindt zowel op Euro
pees niveau plaats als binnen subregio's. De merkbare invloed die Zeeland op dit moment
ondervindt van Antwerpen, Brugge, Gent en Rotterdam is hier een sprekend voorbeeld van.
Terug naar de beginvraag van dit artikel: is er in de toekomst nog ruimte voor een eigen
regionale identiteit en hoe zou deze er in Zeeland dan uit moeten zien? Een vraag die
onder meer aan de orde is voor de vijf Bevelandse gemeenten, die gezamenlijk een
ruimtelijk toekomstbeeld aan het formeren zijn. De vraag, die hierbij primair beant
woord moet worden, is welke identiteit we kunnen verbinden aan de Europese schaal
van stedelijkheid en vanuit welke factoren deze identiteit gestuurd wordt. Concluderend
uit bovenbeschreven terugblik op de ontstaansgeschiedenis van de Westeuropese stad
kunnen we in ieder geval vaststellen dat bij het analyseren van een regionale identiteit
militaire factoren nog nauwelijks een rol spelen. Ook de lokale of regionale aanwezig
heid van bouwmateriaal speelt geen rol meer. Interessant zou de discussie kunnen zijn
of de gelijkvormigheid die tussen de verschillende steden ontstaat, het gevolg is van
gemeenschappelijk gedragen esthetische opvattingen, zoals ten tijde van Vitruvius, of
dat het slechts de economie is die de omvang, verschijningsvorm en identiteit van de
West-Europese stad domineert. Ik vrees dat het stellen van de vraag gelijk staat met
het geven van het antwoord. Ten aanzien van het begrip ideologie kunnen we in ieder
geval constateren dat het tot nu toe omarmde concept van de tuinstad is losgeraakt
van haar oorspronkelijke ideologie. Het streven van de steeds individualistischer inge
stelde Europeaan naar een grondgebonden woning met voor- en achtertuin lijkt meer
gestuurd door de behoefte aan een stukje huiselijke contemplatie in reactie op de
maatschappelijke dynamiek, dan op buurtgerichte gemeenschapszin.
Regionale beeldkwaliteit?
(Collage: Provinciale dis
cussienota Beeldkwaliteit
Zeeland. 2003).