ZEELAND
ZEE CULTUURLAND
Algenkweek als voedsel
voor schelpdieren.
Hatchery/nursury-systeem.
Referenties
Brandenburg W„ P. Kamer
mans, J. Steenbergen,
M.C.J. Verdegem en J.M.D.
Baars, 2004. Mogelijkheden
voor zeecultuur in nieuwe
getijdennatuur langs de
Westerschelde. RIVO
Rapport C027/04
CREM (2001). Consumptie
van vis-, schaaldier- en
schelpdierproducten in
Nederland. Consultancy
and Research for Environ
mental Management,
Amsterdam.
Ens, B. A.C. Smaal en J. de
Vlas, 2004. The effects of
shellfish fishery on the eco
systems of the Dutch
Wadden Sea and the
Oosterschelde. EVA2,
final report.
Davidson A, 2003. Het
Noordatlantisch viskook-
boek. Scepter, Bussum
LNV (2003). Vis, als het
maar verantwoord is, LNV
Consumentenplatform,
Ministerie van Landbouw,
Natuurbeheer en Visserij,
Den Haag.
Luiten, E. (red), 2004. Zee
in zicht, STT Den Haag
Quero, J-C en J-J Vayne,
1998. Les fruits de la mer et
piantes marines des peches
Francoises. Ifremer, Dela-
chaux Niestle. Paris.
Het komt nu aan op verdere uitwerking. En daarvoor is het ijzer heet:
De landelijke overheid heeft een innovatieplatform aquacultuur ingesteld onder
leiding van de commissaris van de koningin in Zeeland, drs W.T. van Gelder. Het
platform is gericht op het benoemen van kansrijke thema's op het gebied van aqua
cultuur, het formuleren van een nationale onderzoeksagenda en het bevorderen dat
de onderwerpen op deze agenda worden gerealiseerd. Verder wil men samenwer
king binnen de sectoren initiëren en tegenstellingen tussen de sectoren en andere
belangengroeperingen overbruggen. Belangrijk punt is dat men (beleids-) belem
meringen die innovaties beperken gaat signaleren en ervoor gaat zorgen dat deze
belemmeringen op de agenda van de betrokken instanties terechtkomen. De ervaring
leert namelijk dat vernieuwingen vaak in de weg worden gestaan door allerlei regels
en dat er dus belemmeringen moeten worden opgeruimd om tot innovatie te komen.
De Zeeuwse overheid heeft plannen in de maak waarin het begrip aquacultuur
meer dan ooit valt te lezen. Er is een budget voor beschikbaar gesteld en er is
politiek draagvlak voor verdere uitbouw.
Er zijn allerlei technieken in ontwikkeling voor verbeteringen in de schelpdiercul
tuur. Mosselzaad is een schaars goed en via het uithangen van collectoren kan dit
efficiënt worden ingevangen. Verder wordt er geëxperimenteerd met het opkweken
van schelpdierbroed in zogeheten hatchery/nursery-systemen. Dit biedt verder
reikende perspectieven gericht op selectie en veredeling van de oudere dieren, het
produceren van dieren die zich niet voortplanten en al hun energie aan groei beste
den, en het opkweken van hoogwaardige soorten als de St Jakobsschelp. Ook het
verzaaien van kokkelbroed lijkt kansrijk. Dit is rijkelijk aanwezig in de Westerschelde,
waar het 's winters afsterft door een laag zoutgehalte, terwijl het in de Ooster
schelde schaars is en het daar goed kan overleven en uitgroeien.
Voor de teelt van vis wordt met succes geëxperimenteerd met tong, kabeljauw, zee
wolf en Aziatische meerval. Er zijn concrete plannen om tongkweek commercieel
toe te passen in Zeeland, in aansluiting op de reeds bestaande tarbotkwekerijen.
Op het gebied van de zilte plantenteelt zijn er in het verleden succesvolle proeven
gedaan met lamsoor, terwijl zeekraal al twintig jaar op kleine schaal commercieel
wordt geteeld op Schouwen-Duiveland. Verdere ontwikkeling vereist proeven
gericht op kennis van zouttolerantie en zaadvoorziening, en daarvoor blijkt inte
resse te bestaan.
De tijd is rijp voor een innovatiecentrum op het gebied van de zeecultuur, want het
realiseren van de kansen vereist een gerichte aanpak en een infrastructuur die dit
mogelijk maakt. Dit innovatiecentrum, waarvoor in januari 2004 de plannen in
Yerseke zijn gelanceerd, richt zich op het bundelen van de vragen die uit de praktijk
voortvloeien, en het opstellen van een samenhangende innovatie- en onderzoeks
agenda op het gebied van de zilte teelten. Uit vele gesprekken met potentieel geïnte
resseerden vanuit bedrijfsleven, overheid en onderzoek- en onderwijsinstellingen
komt de sense of urgency duidelijk naar voren.
Innoveren betekent vernieuwen op basis van wat er is (de 3 van cultuurhistorie), met
behulp van techniek (de 13 van technologie) en bovenal door een gezamenlijke aanpak
(de van co-operatie). Samen is dit, de synergie die de Zeeuwse delta te bieden heeft
als zeecultuurland.
31
