Aquatische levensgemeenschappen
Recreatie
Gracht van het voor
malige Hof Landlust.
Waterpartijen op buitenplaatsen in de binnenduinrand roepen vanwege de potentiële
goede waterkwaliteit hoge ecologische verwachtingen op. De verschijningsvorm en
de ecologische kwaliteit van het water op de buitenplaatsen in de Manteling zijn
echter sterk verschillend. Bekend is dat in de gracht van de buitenplaats Duinbeek
bij Oostkapelle zo'n tien jaar geleden nog Ceratophylletum submersi (associatie
van ongedoornd hoornblad) voorkwam. Deze associatie is in Nederland zeldzaam.
Ze komt alleen uitgebreid voor in Zeeland en wordt door het verdwijnen van vee
drinkputten in het voortbestaan bedreigd.
Op Hoogduin liggen vier grotere waterpartijen, die in directe relatie met de bouw
van de herenhuizen zijn aangelegd. Alle vier hebben ze de mogelijkheid rijke water
levensgemeenschappen te herbergen. Voor diverse soorten amfibieën, vissen, insekten
en waterplanten is sprake van een in potentie zeer geschikte biotoop. Het achterwege
blijven van de noodzakelijke onderhoudsmaatregelen in het verleden hebben de ont
wikkeling van de aquatische levensgemeenschappen nadelig beïnvloed. Zo zitten vrij
wel alle waterpartijen vol met blad en is er sprake van een overmatige beschaduwing
van het wateroppervlak. Toch komen in het gebied de bruine kikker, gewone- en
rugstreeppad en de kleine watersalamander nog voor.
Het gebied van de Manteling vervult een belangrijke recreatieve functie. De afwisse
ling van zee, strand, duinen en oude landgoedbossen, deels nog met buitenhuizen,
heeft een hoge belevingswaarde. Het bos van de Manteling is het enige "oude bos"
op Walcheren van enige omvang.
Door de ligging tussen de recreatieconcentratiegebieden Domburg en Oostkapelle
wordt het bos veelvuldig door recreanten gebruikt. Ook de plaatselijke bevolking
weet de Manteling te vinden. Nu al wordt dit gebied, zo blijkt uit recreatietellingen
van Staatsbosbeheer, jaarlijks door ruim een miljoen mensen bezocht! Dit is inclusief
het strandbezoek. Ook de toename van de verblijfrecreatieve voorzieningen in de
vorm van Hof Domburg heeft een groot effect op het bezoekersaantal. Duidelijk is
dat deze ontwikkeling ook ingrijpende gevolgen heeft voor Hoogduin. De buiten
plaats Hoogduin is particulier bezit en geen openbare ruimte. Het eigendom ligt als
het ware ingeklemd tussen de druk bezochte badplaats Domburg en de verbeterde
'attractie" Kasteel Westhove. en zal van de immer toenemende stroom recreanten ook
zeker gevolgen onders inden. Aan andere vormen van recreatie dan wandelen biedt
Hoogduin dan ook geen ruimte. Honden mogen het gebied alleen aangelijnd betreden:
fietsen is er niet toegestaan. De doorgaande fietsroutes worden om Hoogduin heen
geleid. In de praktijk blijkt dat er op Hoogduin toch veelvuldig wordt gefietst en dat
honden dikwijls loslopen. Op dit moment ontbreekt het aan mogelijkheden illegale
fietsers en loslopende honden uit het gebied te weren.
Buiten de officieel opengestelde paden in de bossen is inmiddels een netwerk van
sluippaden ontstaan. De vegetatie van het gebied lijdt hier in toenemende mate onder.
Ook in de duinzone zijn er paden voor het publiek toegankelijk. Ten gevolge van
het intensieve recreatieve gebruik is op veel plaatsen de zeer kwetsbare korstmos
begroeiing verdwenen.
41
