1 O O
JAAR
VAN
DER
S T R A
is een schilderachtige chaos van schroot, troep en bruikbare materialen,
bouwketen, een kraan, een dragline, loodsen, desolate bakstenen gebouwen
met gebroken ruiten, roestende cilinders, buizen en palen voor profielwan-
den, ankers, boeien, kettingen, machinedelen, bolders, delen van remming-
werken, een jol, hekwerken, bouwmaterialen, betonnen rioolbuizen, vloed
planken, wrakhout. Twee scheepshellingen zijn nauwelijks nog herkenbaar
door alles wat er ligt. Majestueus is het uitzicht op de Westerschelde, waar
bij laagwater ook nog de contouren van een scheepswrak uit het slik steken.
Op de punt een bungalow. Daar moet het goed wonen zijn. De recentere
kantoorgebouwen en bedrijfsruimtes staan aan de westzijde. Het is eigenlijk
van een bizarre, impressionistische schoonheid, dat felle Van der Straaten-
geel, oplichtend in zwarten, grijzen, steenroden en roestbruinen, hier en daar
een veeg blauw. Deze karakterisering is sinds kort achterhaald. Een luchtop
name van 11 juli 2005 toont een geordend terrein. Heeft het naderende jubi
leum tot een schoonmaakoperatie geleid? Hoe het zij, Van der Straaten heeft
hier zijn langste tijd gehad. Het is buitendijks gebied. De verdieping van de
Westerschelde brengt met zich mee dat het overstromingsgevaar groter
wordt. Een verplaatsing is voorzien naar een stuk grond langs het kanaal,
direct achter het park waar de restanten van de oude Derde Sluis herinneren
aan het grote werk, waaraan Janus Van der Straatens naam is verbonden.
Aanvankelijk had Janus zijn bedrijf aan de Schoolstraat 26 en later een
schuur erbij aan de Maartensbroerweg. In die tijd bestaat er al sinds een aan
tal jaren een scheepswerf van Borst Florusse. Die wordt in 1908 overge
nomen door de gebr. Ribbens, C. Bakker Co. Vanaf 1916 is hier de
Scheepswerf 'Zeeland'. Janus van der Straaten neemt voor 400.000 gulden
de modernisering van de werf op zich. Hij bouwt de grote loods, die er nu zo
desolaat bij staat. Hij zorgt voor twee onderheide langshellingen als vervan
ging van een dwarshelling en meer van dat soort zaken. Dat gebeurt in de
jaren 1916-1917. Scheepsreparatie en -nieuwbouw vinden er plaats. In 1923
gaat die werf failliet. Dan koopt Janus van der Straaten het werfterrein. Hij
kan er wat mee voor zijn eigen drijvende bokken en vletten van waaruit hij
met duikers onderwaterwerk kan uitvoeren. Hij verhuurt ook delen van het
terrein aan kleine ondernemers voor de reparatie van schepen. In 1952 komt
er een nieuwe Scheepswerf 'Zeeland'. Het werfterrein wordt gehuurd van
Van der Straaten. Later, in 1954, wordt deze werf onderdeel van de
Terneuzense Scheepsbouwmaatschappij. Die gaat in 1977 failliet. Een werf
baas (J. Bosma) probeert een doorstart onder de naam scheepswerf 'Hans-
weert'. Ook die houdt het niet vol. In 1985 wordt het faillissement uitge
sproken. Dan neemt scheepswerf 'Reimerswaal', geboren uit een Zeeuws-
Vlaamse werftraditie, het over. In 1987 vestigt 'Reimerswaal' zich met een
dependance aan de Kaai en in 2001 verlaat de werf het Van der Straaten
terrein definitief voor de locatie aan de Kaai. Van der Straaten blijft achter
met een terrein dat een historische erfenis van opstaan en vallen nalaat.
