Een hart van goud dat lueldoen moest
het liefst bij en in samenwerking met andere zorgvoorzieningen zoals het
algemeen ziekenhuis, het verpleeghuis en de thuiszorg. Vroeger werd de
revalidatiegeneeskunde gekenmerkt door liefdadigheid, tegenwoordig
heeft de zakelijkheid en professionaliteit haar intrede gedaan.
In dit artikel blikken we terug op de revalidatiegeneeskunde in Zeeland
die haar wortels voor de kinderrevalidatiegeneeskunde heeft in het op 5
februari 1909 geopende Zonneveld te Oostkapelle en die is uitgegroeid
tot de voorziening die RGZ voorstaat.
Rond 1900 was tuberculose volksziekte nummer één. TBC kan alle organen aan
tasten, maar longtuberculose ('open tuberculose') is de bekendste vorm. De be
smetting wordt overgebracht door hoesten. In het begin van de twintigste eeuw
Foto links: Bastiaan Vaandrager uit Dom
burg was jarenlang als arts bij de Stichting
Zonneveld betrokken.
Foto rechts: Elizabeth van den Broecke (in
witte blouse) met naast haar nicht Cootje
van Hoek, die getrouwd was met de keel-,
neus- en oorarts August Lodewijk Jacobus
van Hoek en het hoofd huishouding Trijntje
Froukje van Assen. Van Assen is eind jaren
veertig nog een tijd directrice van Zon
neveld geweest.
leed nog vijftien procent van de Nederlanders aan deze ziekte. Een deel van hen,
voornamelijk jongeren, stierf eraan. Er was geen behandeling met medicijnen mo
gelijk, die kwam pas in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Wie in die tijd bloed
ophoestte sloeg de schrik om het hart. Als TBC werd geconstateerd adviseerde de
huisarts of consultatiebureau opname in een sanatorium. Rijke patiënten lieten
zich ook thuis verzorgen. Sommige sanatoria legden zich toe op opname en gene
zing van on- en minvermogende zwakke kinderen. Geld was vaak het probleem,
geen wonder dat filantropie, liefdadigheid, dan de oplossing bood.
Op Walcheren trok de bijna veertigjarige Elizabeth Dina van den Broecke, afkom
stig uit een vermogende familie, zich het lot van kinderen met tuberculose of drei
gende tuberculose aan. Ze wilde voor deze kinderen in Domburg een zeehospi
tium stichten. Domburg trok destijds uit heel Europa aristocraten, industriële elite
en andere rijke lieden aan, die de beroemde 'knijp- en wrijfarts' dr. Mezger consul
teerden. Het geld op zijn beurt trok kunstenaars aan die zich lieten inspireren door
'het Zeeuwse licht'. De plannen van Elizabeth van den Broecke veroorzaakten in
