dat er ook geld gestoken wordt in omgevingskwaliteit. 'Rood voor groen' heet dat
in ambtelijke rapporten, zoals die welke binnen het gebiedsprogramma 'Natuurlijk
vitaal' vallen. In dit geval gaat het om het project 'Groede Podium', een proefpro
ject in het kader van 'Integraal Kustzonebeheer West-Zeeuws-Vlaanderen'.
De vader van Leo en Jos was Armandus van Damme (1920). Armandus, kortweg
Arman, had in 1949 de boerderij van zijn vader Jacobus overgenomen. Grootvader
Jacobus (1882) was daar in 1914 op 32-jarige leeftijd, in het eerste jaar van de Eer
ste Wereldoorlog, gaan boeren op het bedrijf dat zijn vader - de overgrootvader
van Leo en Jos - Edmund Bernardus uit Hoofdplaat voor hem had gekocht. Ook
een boer. Een lange boerentraditie dus.
De achtergrond van de huidige Camping Groede is bijna exemplarisch voor veel
Zeeuwse recreatieondernemingen. Tante Agnes (1922), de zus van Arman, heeft
vroeger hard meegewerkt op de boerderij. Zo ging dat. ledereen moest de handen
uit de mouwen steken om het bedrijf gaande te houden. Toen haar ouders ermee
stopten en haar broer het bedrijf overnam, wijdde ze zich aan de verzorging van
haar zieke moeder Louise Wijffels. Haar ouders Jacob en Louise hadden zich in
het dorp Groede teruggetrokken. Nu karakteriseert ze de tijd op de boerderij als
'hard werken en niet rijk worden'. 'Rijk worden, dat kon je door die ligging precies
onder de zeedijk uit te buiten voor het toerisme', zegt ze.
Leo en Jos hebben hun eigen herinneringen. Ze weten dat het ooit begonnen is
met een groep padvinders, die vroegen of ze in de schuur mochten overnachten.
En zo gebeurde het. De koeien gingen eruit, de schuur werd schoon gemaakt en
de Verkenners konden er in. Later kwamen er een paar afgedankte lijnbussen en
oude directieketen, die na de grote dijkverhogingswerken waren overgebleven.
Daar konden gasten in kamperen. Er is eigenlijk nooit een bewuste keuze ge
weest om in de recreatie te stappen. Aan de ene kant was er de ontwikkeling in
de jaren zestig van stijgende welvaart en betaald verlof, waardoor grote groepen
mensen zich een vakantie konden permitteren, aan de andere kant was er de
toch niet zo rooskleurige situatie in de landbouw, althans niet voor dit type ge-