Ook Mineke was verbaasd over de manier waarop zij tegemoet werd getreden.
'Als ik iets uit hoofde van mijn rol als vrouw van de commissaris deed, wilde ik
graag de provincieauto met chauffeur. Niet voor mijzelf, maar als ik ergens werd
uitgenodigd voor een officiële bijeenkomst, verwachtten die mensen niet dat ik
in mijn oude Eendje of zo kom voorrijden. Ze wilden dan echt de vrouw van de
commissaris met bijhorend decorum. Maar de gedeputeerden vonden dat blijk
baar onzin, zo liet men weten.' Het zoeken naar haar rol als commissarisvrouw in
het Zeeuwse ging ook niet van een leien dakje. 'Moest ik de telefoon nu met mijn
voornaam opnemen of niet? Kon ik in spijkerbroek de stad in?' Ze had nog een
eigen baan voor drie dagen in de week als beleidsmedewerker aan de Vrije Univer
siteit in Amsterdam, waar zij trainingen gaf op gebied van onderwijs. Dus kon ze
ook niet altijd met Wim mee. Maar het bevreemdde haar dat ze niet echt welkom
was om een rol te spelen. De rol die ze uiteindelijk wel heeft kunnen vervullen in
Zeeland was op verzoek van anderen.
Wim kwam naar Zeeland als econoom, maar kreeg al snel oog voor sociologische
aspecten. Bijvoorbeeld met zijn waarneming over de Zeeuwse rurale samenleving
waar de persoonlijke verwevenheid zo groot is. 'Een aantal kenmerken van een
dergelijke samenleving kom je telkens weer tegen. Mensen vermijden conflicten,
omdat men dicht op elkaar zit. Door dit conflictvermijdend gedrag, vermindert
ook het vermogen om conflicten op te lossen. Aan de relatie tussen zee en land,
de herkomst van het woord Zeeland, zie je ook dat de grenzen eng zijn, omdat
velen die relatie als strijd ervaren. Elke weg loopt vast op een dijk... op de zee,
zo heb ik geleerd van Andreas Oosthoek (voormalig hoofdredacteur van de Pro
vinciale Zeeuwse Courant). Ik heb getracht in mijn lezing bij de opening van Terra
Maris (museum voor natuur en landschap) de probleemanalyse naar een hoger
plan te tillen. Het gaat om een herschikking van waarden. Het water, de zee, de
natuur krijgen in de duurzaamheidsdiscussie, ook in economische zin, een hogere
waarde toegekend. Daar is niet iedereen het emotioneel mee eens. De Tocqueville
zei het al: een politiek systeem wijzig je in zes maanden, een economisch systeem
in zes jaar, maar een cultureel waardepatroon heeft zestig jaar nodig om te ver
anderen.
Zeeland is volgens Van Gelder een provincie in transitie. Die verandering gaat in
stappen. De komst van buitenstaanders en dus ook de veranderingen gaan lang
zaam en komen daarmee ook stap voor stap de verschillende besturen binnen.
'Er zijn in dit soort samenlevingen vijf besturen waar je veranderingen goed kunt
waarnemen: die van de sportclub, de school, de kerk, de politiek en het water
schap. In Zeeland moeten de laatste drie hun transitie nog volooien.'
