flchterhaald romantisch sentiment
Wie weet dat in 1970 de Zeeuwse vissers nog 80 miljoen kilo uit de Waddenzee haal
den en nu nog 20 miljoen kilo, begrijpt dat men in Yerseke vreest voor de ondergang
van deze eeuwenoude Zeeuwse bedrijfstak. Omdat alternatieve manieren om mosse
len te kweken de eerstkomende jaren absoluut niet toereikend zijn om de mosselsec
tor overeind te houden, besluiten de vissers om mosselen uit de Ierse Zee te halen en
die in de Oosterschelde te verzaaien. Dat is iets wat ze vroeger ook al wel deden. Maar
als de ZMF van het plan hoort, stapt ze samen met Vogelbescherming Nederland naar
de rechter en vraagt een importverbod voor Ierse mosselen. Het argument is dat er
met de mosselen 'exoten' kunnen meekomen, die het evenwicht in de Oosterschelde
kunnen verstoren. En ook al zeggen de vissers, dat ze al tientallen jaren mosselen uit
de Ierse Zee hebben gehaald zonder dat er enige schade is aangetoond, toch bepaalt
de Raad van State dat het uitzaaien van Ierse mosselen pas door kan gaan als onder
zoek heeft uitgewezen, dat de natuur geen schade zal ondervinden.
De actie van ZMF zet kwaad bloed bij de mosselvissers en dat is begrijpelijk voor wie
de recente geschiedenis kent. Het feit dat de Oosterschelde een getijdengebied is,
dankt Zeeland immers aan de mosselvissers die daarvoor begin jaren zeventig samen
met milieuactivisten actie voerden. Opvallende afwezigen bij die acties waren toen
de organisaties die nu de ZMF vormen. Als het aan het ZCO had gelegen was de
Oosterschelde een afgesloten meer geworden. Je zou mogen verwachten dat men bij
de milieufederatie enig blijk van waardering zou tonen - wetend in welke positie de
mosselvissers gedrongen zijn - en niet meteen de uitweg naar de Ierse Zee probeert
te blokkeren.
Overigens krijgen de mosselvissers in oktober 2006 alsnog toestemming van de minis
ter om Ierse mosselen uit te zaaien. Het onderzoekbureau Imares uit Yerseke heeft dan
de risico's in kaart gebracht en constateert dat ze erg klein zijn. Waarop de minister
het groene licht geeft.
Maar prompt tekent de ZMF bezwaar aan tegen het opheffen van het verbod. Ar
gument: het onderzoek van Imares is onvolledig. Veel effect heeft dat bezwaar niet,
want meteen na de ministeriële toestemming hebben de vissers grote hoeveelheden
Ierse mosselen in de Oosterschelde uitgezaaid. Dat weet men bij de ZMF, maar toch
wordt opnieuw de confrontatie met de mosselvissers gezocht. Het effect is dat nu
niet alleen de vissers boos zijn, maar ook de gemeenteraad van Reimerswaal, die de
subsidie stopzet.
Dat is de positie waarin de ZMF zich anno 2007 heeft gemanoeuvreerd. Mis
schien zou men zich op het kantoor aan het Ravelijn De Groene Jager in Goes eens
moeten bezinnen op de woorden van schelpdierenonderzoeker dr. Aad Smaal, sinds
verleden jaar hoogleraar in Wageningen. Prof. Smaal zegt: 'Mijn fundamentele kritiek
is dat de natuurbeweging er vanuit gaat dat je meer natuur hebt als er minder mens
is. Dat is een gemakzuchtige stelling, want als je dat als vaststaand aanneemt hoef je
je ook niet verder te verdiepen in de vraag of dat in de praktijk wel zo is. Het is boven
dien een door ervaring en wetenschappelijk onderzoek achterhaald idee, dat slechts
leunt op een negentiende eeuws romantisch sentiment.