Maar terug naar veiligheid. Nu, een halve eeuw later, weten we veel meer van de
dynamiek van de basislaag die de infrastructuur en occupatielaag zal moeten dragen.
Laag Nederland moet zich wapenen tegen de gevolgen van opwarming, zeespiegelstij
ging, bodemdaling en neerslagtoename. En - tenzij de politiek andermaal een ramp af
wacht - is het duidelijk dat deze problemen een directe nieuwe waterstaatkundige aan
pak vereisen op de schaal van de zandige Noordzeekust van Vlaanderen tot Jutland.
Hebben we geleerd van 1953 of wachten we nog steeds tot het land verdronken is,
om het gat in de dijk te dichten? Er is nu veel aandacht voor oorzaak en gevolg van
klimaatverandering. En niet alleen de Noordzeedelta, maar alle bewoonde delta's op
aarde hebben te maken met het probleem van zeespiegelstijging. De oplossingen die
in Nederland worden bedacht om aan de oprukkende zee te ontsnappen, zijn divers.
De oplossing 'verlaat de polders en vestig je in hoog Nederland' lijkt niet realistisch.
Doorgaan met kustversteviging op de schaal van Nederlandse gemeenten biedt ook
Figuur 3: Haakse Zeedijk. Figuur 4: Plan Boorsma.
geen duurzame oplossing. Meer geavanceerde technische ontwerpen zijn nu welkom.
En enkele ontwerpen zijn al gepresenteerd en becommentarieerd.
De Haakse Zeedijk (figuur 3) is zo'n ontwerp. In het zuiden hecht de Haakse zeedijk
aan op de noordwestkust van Walcheren. Veiligheid wordt geboden door de aanleg
van een stelsel van zeedijken, waardoor tussen de huidige kust en de nieuwe westelij
ke zeedijk zoute tot brakke binnenzeeën worden gecreëerd, waar de huidige zeespie
gel kan worden gehandhaafd. De Haakse zeedijk verzekert niet alleen de veiligheid
van de bestaande kust, maar beperkt bovendien de toenemende zoutwaterkwel in de
Hollandse polders en biedt ruimte voor rivierwater bij piekafvoer en hoge zeewater
standen bij westerstorm.