tijd ruimte bieden aan stormwater, maar dat enerzijds opslibbing en anderzijds voort
schrijdende zeespiegelstijging en bodemdaling het waterbergend effect van de ont-
poldering snel teniet zullen doen.
We kennen nu veel elementen waarmee een duurzaam ontwerp voor veiligheid, be
reikbaarheid en biodiversiteit kan worden gemaakt, maar het definitieve plan is tot
nu toe nog niet gepresenteerd. Dat plan zou enerzijds gebaseerd moeten zijn op
gebruikmaking van natuurlijke processen om ons kustfundament te versterken en
anderzijds op gedurfde oplossingen om veiligheid, bereikbaarheid en natuurwaarden
te verzekeren.
De Deltacommisie14 heeft in september 2008 de nota "Samen werken met water"
uitgebracht. Versterking van het kustfundament door aanzanding en dijkverzwaring
zijn basiselementen waarop ook in Zeeland de toekomstige veiligheid moet worden
gebaseerd, maar de Westerschelde blijft vooralsnog open. De commissie durfde het
kennelijk nog niet aan om in het licht van de veiligheid de bereikbaarheid van de ha
ven van Antwerpen via diep vaarwater, ofwel een open Westerschelde, ter discussie
te stellen. Moeten we dan toch wachten op een volgende ramp om deze onveilige
schakel in de kustverdediging aan te pakken?
Noten
1. Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica, Universiteit van Amsterdam
2. De genese van de Zeeuwse Delta is beschreven en gedocumenteerd in Mourik, J.M. van (2008).
Van Zee naar Land. Landschapsatlas Walcheren, p. 22-51.
3. Berg, J. van de en Hendrikse, W. (1978). IJzertijdbewoning te Arnemuiden. Westerheem 28,
p. 127-135.
4. Ovaa, I. (1971). Het landschap van Zeeland in de Romeinse Tijd. Archief Mededelingen van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, p. 11-21.
5. Kaart, afkomstig uit de Geschiedkundige Atlas van Nederland (P.J. Blok en A.A. Beekman, uitgegeven
door Nijhoff, Den Haag, 1916-1921De afbeelding is beschikbaar gesteld door de Kaartenkamer van
de Universiteit van Amsterdam.
6. Adriaanse, L. Blauw, T (2007). Naar een nieuwe delta Zeelandboek 11, p. 21-39.
7. Van der Burgh, L.M., Wijnberg, K.M., Hulscher, S.J.M.H., Mulder, J.P.M. Van Koningsveld, M.
(2007). Linking coastal evolution and super storm dune erosion forecasts. In: Proceedings Coastal
Sediments 07, 1813-1826.
8. Beleidslijn kust (2007). Ministerie van Verkeer en Waterstaat VROM.
9 Bosch, J.W, Mourik, J.M. van Bos, K, (2008). Het Nieuwste Walcheren. Landschapsatlas Walcheren,
p. 358-405.
10. Ministerie LNV (2000). Dossier Natura 2000. www.groeneruimkte.nl/dossiers/natura2000.
11. De ontwerpen van Ingenieursbureau Boorsma BV zijn gepubliceerd in 2 projectrapporten.
1. Westerschelde Estuarium, 2004, projectnummer 03582.
2. Schelde, haven van Antwerpen en Westerschelde-estuarium, 2005, projectnummer 05253.
12. Meer informatie over de ontpoldering is te vinden in: Hendriksen, J. (2008). Westerschelde, magisch
en tragisch. Zeelandboek 12, p.
13. Alle Informatie over het sigmaplan is te vinden op www.sigmaplan.be.
14. Deltacommissie (2008). Samen werken met waterEen land dat leeft, bouwt aan zijn toekomst,
www. deltacommissie, com
Luchtfoto aanvang: Ton Stanowicki.
Overige foto's: Anne Breel.
