Economische positionering van Zeeland
managementteam en de president-commissaris waren vóór de overname en ons bod
lag ruim boven de beurskoers. We konden ons niet voorstellen dat de aandeelhou
ders tegen zouden zijn. Maar dat de overname mislukte, lag niet aan een gebrek aan
daadkracht, eerder het omgekeerde. Misschien hadden we nog meer moeten praten,
meer moeten luisteren." Uiteindelijk nam Fortis de Generale Bank over, waardoor een
stevig Nederlands-Belgisch bankbedrijf ontstond met wortels aan beide zijden van de
grens. De overname van delen van ABN AMRO vorig jaar door Fortis was de ultieme
wraak op 'die arrogante Ollanders'. Echter, ook hier zullen bij de integratie problemen
tussen twee culturen bovenkomen: kan een inmiddels sterk Vlaamse cultuur in de top
van Fortis samenwerken met voormalige bewoners van de Amsterdamse zuid-as? Ook
de grote infrastructurele en ruimtelijke werken, waarbij beide landen betrokken zijn,
verlopen vaak stroef. Denk aan de Flogesnelheidslijn en de hierbij behorende tracés,
stopplaatsen en tempo. Het uitdiepen van de Westerschelde vroeg veel lobby- en
masseerwerk over en weer. Het project IJzeren Rijn ligt nog steeds te wachten op een
definitieve oplossing. En zo blijkt dat het zakendoen tussen Nederland en België moei
zaam gaat. Of gaat het alleen moeizaam bij grote projecten en ondernemingen? Veel
bedrijven en organisaties die in het gezamenlijke grensgebied liggen, weten prima
zaken te doen met elkaar. Misschien worden de goedlopende zaken wel te weinig
gemeld.
Hoe moet Zeeland zich de komende jaren positioneren? Feit is dat de provincie
omringd wordt door drie sterke, groeiende regio's. Het Rotterdams havengebied flo
reert en zal dat na de aanleg van de inmiddels uitverkochte Tweede Maasvlakte nog
meer doen. Rotterdam blijft één van de grote havens en mainports in de wereld, met
een geweldig achterland. Chemische bedrijven en olie- en procesverwerkende indus
trie - gekoppeld aan logistiek - floreren.
Noord-Brabant doet het eveneens heel goed. Het succes van Zuidoost-Brabant is feno
menaal en heeft uitwaaiers naar de rest van Brabant en naar Limburg, Vlaanderen en
Duitsland. Hier zijn het met name elektronica, chips, medical systems en andere high
tech producten en ontwikkelingen die domineren en meespelen op het wereldtoneel.
Blijkbaar heeft Brabant een goede mix gevonden van zakelijkheid en betrokkenheid,
want de sterke economische groei en bedrijvigheid worden steeds gecombineerd met
de oude gemoedelijkheid en relativering. Veel kleinere, innovatieve bedrijfjes en ken
nis-instituten profiteren ervan en innoveren ook.
De derde regio in de buurt van Zeeland is Vlaanderen. Ook dit gebied draait goed en is
meer dan de motor van België. Het Antwerps havengebied groeit en is een concurrent
voor Rotterdam en Hamburg. De Antwerpse haven is de tweede chemische site ter
wereld. Verder heeft Vlaanderen middels allerlei faciliteiten op fiscaal en arbeidsgebied
veel Europese hoofdkantoren van Amerikaanse ondernemingen naar België weten te
halen. Het ooit arme Vlaanderen is het vroeger rijke Wallonië fors voorbijgestreefd,
zoals Pascal Verbeken beschrijft in zijn boek Arm Wallonië. Vlaanderen wil eigenlijk,
ook om economische redenen, meer autonomie en misschien wel zelfstandigheid.
De realiteit is dus dat Zeeland is ingesloten door drie sterke en groeiende regio's, die
een interessante mix hebben van oude en nieuwe industrie. Zeeland kan meeliften op