Hnooppunten
Toegevoegde uuaarde
Corridors
Wat onmiddellijk opvalt, is dat onze oudste ondernemers al duidelijk beseften
wat de beste plek was om hun bedrijven te vestigen, namelijk op een knooppunt van
wegen. Dit principe is logisch. Immers: op een kruispunt van handelsroutes profiteert
men van twee (of meer) langstrekkende goederenstromen. Men is daar met zijn han
del dus een stuk beter op zijn plaats dan een eind verderop langs één van de wegen.
Hoe meer wegen elkaar kruisen en hoe drukker deze wegen zijn, des te groter is de
potentiële omzet.
Onze grote agglomeraties ontstaan nog steeds bij knooppunten. Wel zijn de knoop
punten in de loop van de geschiedenis steeds van aard veranderd. Zo kwamen in de
Verenigde Staten bijvoorbeeld veel grote steden op bij de ontwikkeling van spoorweg
knooppunten, tegen het eind van de negentiende eeuw. In de moderne tijd vond een
enorme ontwikkeling plaats in de buurt van belangrijke luchthavens.
Tegenwoordig zijn niet alleen meer landwegen en bevaarbare rivieren de noodzakelijke
ingrediënten voor knooppunten. We beschikken inmiddels over kanalen, spoorwegen,
pijpleidingen, luchtvaartwegen, glasvezelkabels, ethernetten, satellietverbindingen en
internet, allemaal verbindingswegen waarover producten worden vervoerd en verhan
deld. Met al deze moderne wegen kunnen ook knooppunten worden gemaakt.
Fysieke goederen vragen nog steeds om concrete wegen; producten als kennis en
software vinden echter steeds meer hun weg naar de klant via elektronische snelwe
gen.
Hoe commerciëler de activiteiten van een organisatie, des te groter zal de neiging zijn
om de organisatie naar een knooppunt te verplaatsen. Naarmate ook bijvoorbeeld
ziekenhuizen en scholen een grotere marktoriëntatie krijgen, zullen zij zich uiteindelijk
dichter bij een knooppunt willen vestigen. Ik beweer dat het knooppunt van 'wegen'
de allerkrachtigste motor is voor economische ontwikkeling van een gebied.
Een belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling is dat goederen- en dienstenstro
men zich op een knooppunt vermengen. Hoe groter de toegevoegde waarde van de
vermenging van deze stromen is, des te krachtiger is de te verwachten ontwikkeling.
Als vanouds levert secundaire productie - in de vorm van bewerking van producten,
halffabrikaten en handel - veel meer toegevoegde waarde op dan de productie van
basisgoederen zelf. Net zoals het herverpakken en bewerken van de inhoud van con
tainers meer oplevert dan het alleen maar doorschuiven ervan.
Handelaren, een hoge toegevoegde waarde en het knooppunt horen onlosmakelijk
bij elkaar.
In onze huidige complexe samenleving wordt nog eens een extra grote toegevoegde
waarde gerealiseerd in de zakelijke dienstverlening, zoals accountancy, consultancy,
advocatuur.
Ik introduceer hier nog een begrip dat past in dit denkkader: 'de corridor'. Als
er een grote verkeersstroom beweegt langs een enkele weg, zullen ondernemers zich