Balans en restrictie
De allermodernste virtuele snelwegen zoals het internet bieden elke regio in de wereld
relatief goedkope knooppuntkansen. Het maakt ondernemers die langs deze elektro
nische wegen opereren, niet veel uit waar men zich precies bevindt; elke werkplek
is in feite een internetknooppunt. Toch spelen fysieke zaken zoals de capaciteit van
ether- en kabelnetten en bereikbaarheid via gewone verkeerswegen ook hier een rol.
Moderne, internetgerelateerde ondernemers werken graag in de buurt van dataka
bels met hoge capaciteit. In toenemende mate laat men zich bij het vestigingsbeleid
leiden door de kwaliteit van de woonomgeving (voorzieningen, rust, ruimte, natuur,
cultuur).
Als er geen knooppuntontwikkelingen mogelijk zijn, is men aangewezen op een pro
ductie-economie. Ook daar is meer toegevoegde waarde mogelijk door nieuwe kennis
te verbinden met bestaande productieprocessen. De uitdaging voor Zeeland ligt dus in
het benutten van kansen in nieuwe product-marktcombinaties met de eigen, sterke,
traditionele productiefactoren: rust, ruimte, natuur, water, cultuur, historie, landbouw
en vermaak.
Van groot belang is het versterken van de wooneconomie in Zeeland. Aspecten die
daarbij een rol spelen zijn: het in stand houden van het voorzieningenniveau in de
kernen, het vasthouden van jongeren voor de provincie, het aantrekkelijk maken van
Zeeland als woonprovincie voor een ieder - ook voor hen die niet meer werken, maar
hier wel hun inkomen besteden. Hierbij hoort uitstekend onderwijs, dat aansluit op
de werkelijke behoeften van de Zeeuwse arbeidsmarkt, onderwijs dat aantrekkelijk is
en uitval tegengaat. Tenslotte is een uitstekende en moderne gezondheidszorg van
groot belang.
Zeeland heeft een aanzienlijk ontwikkelingspotentieel, zowel op het gebied van
knooppuntontwikkeling als op productinnovatie. De provincie zal overigens door zijn
ligging aan de mondiale scheepvaartcorridor Westerschelde nu en in de toekomst
altijd een sterke economische uitgangspositie hebben. Het is verheugend dat er veel
programma's lopen om deze krachtige positie verder te benutten. Ook is er in het
Zeeuwse bestel een goed ontwikkeld gevoel zichtbaar voor schone en duurzame eco
nomische groei. Onze waardevolle rust- en ruimtebronnen, de agrarische sector en
de visserijsector worden door de Zeeuwse samenleving op hun waarde geschat. Men
moet zich voor de toekomst echter niet rijker rekenen dan realistisch is. Uiteindelijk
wordt het ontwikkelingspotentieel begrensd door het feit dat Zeeland nu eenmaal
qua inwoneraantal inmiddels de kleinste provincie van Nederland is.
