No. 6
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
omgeven door een ringweg waar het dorp aan
of langs is gegroepeerd. Het meest karakteris
tiek hiervoor zijn Kloetinge, Oost-Souburg,
Burgh op Schouwen, terwijl Kruiningen er
op gelijkt. Voor het laatste staat het vast
dat het onbebouwde centrum van de terp oor
spronkelijk werd ingenomen door een kasteel
met de bijbehorende gronden. Aan de rand
van de Gelderse Vallei wordt een vergelijk
baar geval aangetroffen nabij Achterberg;
daar heeft de Horst, een kasteel van David
van Bourgondië, gestaan. Voor de historici
kunnen deze zeldzame burcht-terpen nog een
heerlijk terrein van onderzoek leveren, zowel
in de archieven als met behulp van opgraving.
Een curieus geval is Borssele, een van de re
gelmatige 1617e eeuwse dorpen, die wij la
ter nog wel eens zullen bespreken. De Borsse-
lenpolder heeft in de tweede helft van de zes
tiende eeuw een tijd „gestroomd", onder water
gestaan. Buiten het huidige, nieuwe dorp, ligt
aan de noordzijde een vliedberg boven op een
flauw zich aftekenende vlakke terp.
Toen enkele jaren geleden die vliedberg
werd onderzocht, bleek hij weinig sporen van
bewoning te vertonen, behalve in de onderste
lagen. Geen wonder, want het vulkaantje is
opgeworpen op de oude burcht-terp van het
kasteel Borssele, dat in de geschiedenis zo'n
grote rol heeft gespeeld!
In datzelfde terpenlandschap of oude-
schorrenlandschap komt nog een derde, of zo
U wilt, vierde, type van berg voor, dat in te
genstelling met de terpen buiten het Zeeuws
Zuidhollandse gebied nauwelijks wordt aan
getroffen.
We zien dit optreden in de vorm van lang
gerekte, vaak enigszins gebogen of kronkelen
de heuvelruggen, soms twee of drie meter,
maar gewoonlijk minstens een meter hoger
dan de omgeving.
Dergelijke niveau-verschillen zijn voldoende
om gebruik als bouwland ten gevolge te heb
ben, te midden van een weidegebied. Wegen,
vaak belangrijke wegen lopen over de heuvel
ruggen, of langs de flank ervan, zoals de
Vliedb*
Foto Korteweg
leren
143
