S Zeeuws Tijdschrift
De spoorwegen in Zeeland
NUMMER 6 ze JAARGANG SEPTEMBER i 92
door Ir F. Q. den Hollander
ET verkeer in de provincie
Zeeland toont in hoge mate
'n bijzonder beeld op grond
van geographische en socio-
graphische factoren. Geo-
graphisch valt de provincie
Zeeland uiteen in 'n aantal
kleine gebiedsdelen, die door de brede stromen
scherp worden begrensd, waardoor bijzondere
verkeersvoorzieningen zijn vereist om het con
tact tussen deze gebieden tot stand te brengen.
Sociographisch is voor de verkeersbehoefte en
daarmede voor de verkeersstructuur van be
lang het agrarisch karakter van de provincie
met als uitvloeisel daarvan een relatief geringe
bevolkingsdichtheid en een gelijkmatige sprei
ding van de bevolking over de verschillende
afzonderlijke delen. De vervoersbehoefte van
de agrarische bevolking is in de eerste plaats
gericht op verbindingen met de regionale cen
tra. In overeenstemming met de geringe bevol-
gingsdichtheid zijn de vervoersstromen op
deze verbindingen echter klein. Een verdich
ting van het vervoer treedt evenwel op in het
vervoer tussen de regionale centra onderling
en op de externe verbindingen, welke de
Zeeuwse centra met overig Nederland en het
buitenland in contact brengen.
In het verkeersbestel zijn de veerdiensten
nog steeds de belangrijke schakels, die de af
zonderlijke delen tot een eenheid vormen.
Hoewel ze afhankelijk van de natuurkrachten
en daardoor kwetsbaar zijn, geven ze een re
delijke voorziening in de interinsulaire ver
voersbehoeften. Uiteraard zijn vaste oeverver
bindingen te prefereren, doch de zeer hoge
kosten hieraan verbonden, zullen steeds een
rem bij de aanleg vormen, temeer daar deze
verbindingen slechts een betrekkelijk kleine
vervoersstroom zullen hebben te verwerken.
Een belangrijke plaats in de vervoersvoor
ziening nemen ook de Spoorwegen in. De lijn
VlissingenRoosendaal vormt de ruggegraat
van het verkeersstelsel in Zeeland.
De Zeeuwse lijn.
De als „Zeeuwse" lijn bekend staande spoor
weg VlissingenBergen op Zoom verzorgt
niet slechts de externe verbinding, doch geeft
ook de interne verbinding tussen de drie be
langrijke centra Goes, Middelburg en Vlissin
gen. Op deze hoofdader van het verkeer sluit
een aantal regionale autobusverbindingen aan,
die de dubbele functie vervullen, de niet aan
de spoorweg gelegen gebieden aansluiting te
geven op de externe verbinding, alsmede regio
naal vervoer te verzorgen. Behalve de reeds
genoemde veren voor het interinsulair ver
voer, zijn er nog de autobusdiensten, welke
eveneens de verbindingen tussen de verzor
gingscentra tot stand brengen.
Reeds in het beginstadium van de ontwik
keling van de spoorwegen heeft men ingezien,
welk een groot belang een spoorwegverbin
ding voor Zeeland zou hebben. Pogingen om
tot aanleg van de Zeeuwse lijn te komen, stuit
ten echter, evenals dat met pogingen tot spoor
wegaanleg elders in Nederland het geval was,
aanvankelijk op vele moeilijkheden.
Op 11 Maart 1846 werd de eerste concessie
125