No. 2
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
vaak van een zegen, een vloek wordt.
Eén van de gelukkigste vormen van ont
spanning bestaat hierin, dat een kern van het
volk zelf in één of andere vorm het vermaak
verzorgt.
Het mes snijdt hier van twee kanten, want
tegelijkertijd hebben we hier te doen met een
van de edelste vormen van vrije-tijdsbesteding,
die een sterk sociaal karakter draagt.
III. Agnitio.
We bestijgen hier ons stokpaardje, maar
tegelijkertijd het gevleugelde ros dat we graag
gespannen zien voor de wagen van het amu
sement.
Drie dochters van Zeus: de muzen Thaleia
(de comedie), Melpomene (de tragedie) en
Terpsichore (reidans en koorzang), hebben ook
in ons Zeeland hun soms wel armelijk gestof
feerde tenten opgeslagen, om den volke „le-
ringhe ende vermaak" te brengen.
Laat ons even binnentreden in de „tempels"
van Thaleia en Melpomene, bestaande uit ar
melijk ingerichte toneelzaaltjes, herbergen,
verenigingsgebouwen, goed en slecht verlicht,
slecht of minder slecht verwarmd.
Er wordt gewerkt en geploeterd in de dienst
der muzen. Sommigen kleden Zeus' dochteren
in een behoorlijk C- en Aatje, anderen stellen
zich tevreden met een afdragertje van vijf en
meer geslachten, uitzonderingen trachten een
sierlijk kleed te draperen rond de slanke schou
ders der eeuwig-schonen.
Ze verdragen het, Thaleia en Melpomene,
en dat maakt hen juist zo sympathiek.
Zo worden zij den volke getoond, dat zich
vermaakt. zonder de armzaligheid van de
kledij te zien. een jute-kleed groeit in hun
verbeelding tot een hermelijnen mantel.
Spreuk terzijde. „Wat valt hier nog te wer
ken aan de opbouw, in de vorm van regie- en
spelerscursussen
IV. Catastrophe.
Zo trachten tientallen verenigingen, die de
schone muzen „dienen", ons Zeeuwse volk
vermaak te schenken. Dit is zeer loffelijk, ver
dient onze steun, verdient onze opbouwende
belangstelling. Maar: de toegangsprijzen
zijn laag, de kosten hoog, reserves gering.
De catastrophe volgt, vaak juist als de Mu-
zekinderen streven naar een iets stijlvollere
aankleding van Thaleia en Melpomene.
Immers, als men zich vermaakt, zal men
vermakelijkheidsbelasting betalen, dat hoort er
zo bij, als de graat bij de vis!
Een sluipmoordenaar nadert: de maagd zijgt
ineen en zal de volgende keer het met een nog
stijllozer kledingstukje moeten stellen.
De catastrophe: vermakelijkheidsbelasting.
V. Naspel.
Volkstoneel: culturele hefboom voor volks
cultuur en verantwoord vermaak!
Verplichting der overheid: cultiveren van
het volkstoneel, het amateurstoneel, door stre
ven naar opheffing van het peil en door de
financiële nood te verlichten! Want de gelde
lijke toestand is over het algemeen zeer critiek
en bedreigt het leven van deze tak van volks
kunst. Men durft niets meer riskeren en zakt
af naar een onverantwoord repertorium, dus
„slecht" vermaak!
Eerste noodzakelijke maatregel: vrijstelling
van vermakelijkheidsbelasting voor plaatse
lijke verenigingen!
Ik geloof, dat indertijd een ministerieel
rondschrijven in die zelfde zin stimuleerde. En
als ik goed ben ingelicht heeft Middelburg in
Zeeland de leiding genomen, door een verla
ging van de vermakelijkheidsbelasting voor de
genoemde verenigingen. Dit geeft de burger
moed.
Ons volkstoneel vraagt om sanering. Laat
de overheid beginnen!
Thaleia en Melpomene zullen dankbaar zijn,
want schoner en aanvaardbaarder zullen ze
lachen of schreien en hun tenten zullen zich
tooien met bloemen, als ons goede Zeeuwse
volk zich vermeien gaat in de tuinen van hun
verbeelding.
LOUIS LOCKEFEER
47
