ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 3/4
Aan bedrijfsmiddelen, zoals kunstmest, zaai
zaad, pootgoed, ziektebestrijdingsmiddelen,
hooi en stro is een waarde verloren gegaan van
naar schatting een half millioen gulden. Een
aparte vermelding verdient de tuinbouw en in
het bijzonder de fruitteelt. Voor de fruittelers
is de schadepost wel zeer aanzienlijk. Want
behalve dat door de zoutwateroverstromingen
de fruitopstanden voor een zeer belangrijk deel
als verloren kunnen worden beschouwd, wordt
de fruitteelt zwaar getroffen door het feit, dat
het zeker een aantal van 5 8 jaren duurt,
voordat de nieuwe aanplant weer productief
wordt. De bedrijfsschade is bij deze bedrijven
groter dan bij de landbouwbedrijven. De kapi-
taalschade aan de fruitopstanden betreft een
areaal van 1200 ha, waarvan de schade nog
niet geheel is te overzien, maar toch zeker een
aantal millioenen guldens zal bedragen.
3. Schade aan producten.
Dit betreft producten, die nog op de boerde
rijen aanwezig zijn en dus nog niet zijn ver
kocht. Bij een zeer ruwe schatting komt men
voor Zeeland tot een bedrag van ruim 4
millioen.
De totale schade aan grond, productiemid
delen en producten van de landbouw ligt vol
gens een zeer globale schatting in de buurt van
de J 40 millioen. Hierbij is geen rekening ge
houden met bedrijfsschade en de komende ver
minderde productie tengevolge van de verzil-
ting van de grond.
4. Herstelmaatregelen.
Het is duidelijk gezien de hierboven ge
noemde bedragen dat wanneer de finan-
tiële gevolgen uitsluitend door de gedupeerden
zouden moeten worden gedragen, de gevolgen
voor hen katastrofaal zouden zijn. Immers be
halve de hierboven genoemde schades is er de
schade aan de dijken en de andere werken van
de waterschappen en de „huisraadschade". Het
moet dan ook als een zegen beschouwd worden
voor de gedupeerden, dat door de Regering
wettelijke maatregelen in het uitzicht zijn ge
steld zowel voor de publiekrechtelijke licha
men als voor particulieren, waarvan de bedoe
ling is, dat zeer belangrijke bedragen voor her
stel van de geleden schade uit 's Rijks kas be
schikbaar zullen worden gesteld. Hoe deze
wettelijke maatregelen zullen zijn, is uiteraard
niet te zeggen zolang de Staten-Generaal zich
hierover niet hebben uitgesproken.
Voor een belangrijk deel zullen de maatre
gelen geënt zijn op de maatregelen getroffen
na de laatste oorlog. Zo zal het herstel van de
grond in natura geschieden, waartoe behalve
het cultuurtechnische herstel ook de gipsver-
strekking en de z.g. herstelbewerkingskosten
kunnen worden gerekend, dat zijn de kosten
voor bewerking, bemesting, bezaaien enz. van
de grond onder aftrek van de opbrengst.
5. Herstel en verbetering.
Bij de combinatie van herstel gepaard gaan
de met verbetering gaat het hart van de land
bouwkundig ingenieur, die zijn normale werk
vindt in het verhogen van de productiviteit
van de landbouwbedrijven, sneller kloppen.
Immers, wanneer het mogelijk is deze beide
doeleinden tegelijk na te streven, zal de thans
zo troosteloze toestand herschapen kunnen
worden in een betere dan voor de ie Februari.
Schier op elk gebied kan deze combinatie
worden doorgevoerd. Op enkele onderdelen,
die in het brandpunt van de belangstelling
staan, moge ik iets dieper ingaan.
Daar is allereerst de kwestie van het vee.
De grote aantallen stuks vee, die verdronken
zijn of naar elders zijn afgevoerd, doen de
vraag rijzen, of het niet de moeite loont, indien
hiervoor bij de gedupeerde belangstelling be
staat, te komen tot een centrale aankoop van
vee om daarmee te bereiken, dat een veebeslag
van betere kwaliteit, dat bovendien vrij is van
t.b.c., naar de bedrijven wordt teruggevoerd.
Vooral voor een eiland als Schouwen-Duive-
land, waar vrijwel geen boer zijn vee deze zo
mer zal kunnen aanhouden, zou een algehele
veeverbetering van grote economisch betekenis
zijn.
86