Sir Cornelius Vermuyden
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. i
bijzonder belang voor het culturele leven van
de gehele streek, omdat het hierdoor mogelijk
zal zijn ook grotere gezelschappen aan te trek
ken, geheel in de lijn van de ontwikkeling,
welke het Provinciaal Bestuur voor ogen staat.
Dit is dan, wat ik U meende te moeten ver
tellen over de herbouw van Oostburg. Ik heb
gedacht U niet te moeten vermoeien met
cijfers, schade-bedragen, bouwsommen, kosten
van openbare werken, statistieken enz., maar
de lezers, waaronder zich vermoedelijk vele
leken zullen bevinden, een indruk te geven
van de herbouw, van de moeilijkheden hieraan
verbonden, maar ook van het mooie, fasci
nerende werk, zoals ik dit, tenslotte zelf ook
leek, heb mogen meemaken.
een ondernemende Zeeuw (i 15901677)
door Dr W. J. Noordhoek
EZE qualificatie wil niet
zeggen, dat het hier een uit
zonderingsgeval geldt, in
tegendeel, ondernemende
Zeeuwen zijn er altijd ge
weest. Op het gebied van
de handel in de eerste plaats. De resultaten
van hun ondernemingsgeest kan men nog heden
ten dage bewonderen in hun vorstelijke wo
ningen te Middelburg, die op de Keizers
gracht niet misstaan zouden. Dat de Zeeuwse
durf in krijgsdienst gewaardeerd werd, ligt
voor de hand; iedereen denkt dadelijk aan
Michiel de Ruyter en de Evertsens. Bovenal
echter blijkt ondernemingsgeest, gepaard aan
taaie volharding, in de strijd der Zeeuwen met
het water. We zullen zien, dat de Zeeuw,
wiens naam hier boven staat, in deze strijd
bewonderenswaardige dingen gepresteerd
heeft. Maar we willen daar niet op vooruit
lopen en eerst constateren, dat die zo gevaar
lijke erfvijand ook als bondgenoot optreden
kan. In de Tachtigjarige Oorlog b.v. werd
een deel van Zeeuwsch- (toen Staats-) Vlaan
deren om strategische redenen onder water ge
zet. Jacob Cats, ook een ondernemende
Zeeuw, kwam op het lumineuze idee dat on
dergelopen land, in de buurt van Groede, te
kopen (voor zeer lage prijs!) en het te laten
droogleggen. Dit werk leverde hem fabelach
tige winsten op en legde de grondslag voor
zijn enorm vermogen. Hier, bij deze onderne
ming in Staatsvlaanderen, was ook werkzaam
een jongeman uit Tholen, die waarschijnlijk
1590 te St. Maartensdijk geboren was. Het
was Cornelis Vermuyden, behorende tot een
aanzienlijke familie, die, blijkens een oorkon
de van 1315 toen reeds in Tholen gevestigd
was. In St. Maartensdijk ligt nu nog de Muye-
polder, terwijl de naam Vermue in Zuid-Beve
land vaak voorkomt. Cornelis' vader was Gil
les van der Muyden, schepen van St. Maar
tensdijk, zijn moeder Sara Werckendet, doch
ter van de Zierikzeese burgemeester Lieven
Werckendet, die, als alle Schouwse magistra
ten zich veel met indijkingen bezig gehouden
had. De belangstelling voor „dijckagie" zat de
jonge Vermuyden dus in het bloed. Een fami
lierelatie zou op zijn levensloop een buiten
gewone invloed hebben. Zijn zuster Cornelia
n.l. was gehuwd met de Thoolse burgemeester
Joachim Liens. Deze werd in 1618 door de
Staten-Generaal, samen met Eduard van Dus-
sen, van Zutphen, en Jan van Goch, van
Delft, naar Engeland afgevaardigd met een
diplomatieke zending. Het ging over zaken
8