De bodem van Walcheren
en zijn geschiedenis
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 3
door A. de Visser
Inleiding.
ET is algemeen bekend dat
Walcheren de tuin van
Zeeland wordt genoemd.
Inderdaad bood het schier
eiland de verscheidenheid
van een tuin. We kennen er
hoog en laag, kronkelende weggetjes en water
gangen, bouw-, gras- en tuinland, weiland
met veel meidoorns en bramen en zeer vlakke
weilanden. Wat de grond betreft, kennen de
boeren kwaeje-, pannige-, loperige-, plaetige-,
open- en róóie grond en nog vele meer.
Door de inundatie en de ruilverkaveling zijn
sommige van deze bijzonderheden, zoals bij
voorbeeld de kronkelende wegen en sloten, als
ook de natuurlijke begroeiing, gedeeltelijk ver
dwenen. Uitgezonderd de kleinere kronkelen
de wegen en watergangen en in sommige ge
bieden de grillige percelering, die voor goed
verdwenen zijn, zal er over een aantal jaren,
wanneer de natuurlijke begroeiing zich weer
ingesteld heeft, niet zoveel aantrekkelijks ver
loren blijken te zijn.
Bij het in kaart brengen van de bodem van
Walcheren, is gebleken dat de bonte verschei
denheid zijn oorzaak vindt in de bodemge
steldheid. Het is niet alleen gelukt een goede
kaart van de grond van Walcheren te maken,
die voor tal van doeleinden gebruikt kan wor
den, maar ook het hoe en waarom van de
vele verscheidenheden op te lossen. De resul
taten van het werk zijn samengevat in het
boek: „De bodemkartering van Walcheren"
door Ir J. Bennema en Dr K. v. d. Meer, met
medewerking van Ir C. Dorsman en P. J. v.
De afsluiting van de werkzaamheden die tot het
volledige herstel van Walcheren hebbeii geleid is voor
heel Zeeland één van de belangrijkste gebeurtenissen
van de laatste jaren. Ook het Zeeuws Tijdschrift stemt
in met het koor van erkentelijkheid jegens allen die
hieraan hebben meegewerkt. Ons vaderland, ja de
gehele beschaafde wereld, heeft Zeeland bij de rampen
van de laatste jareji niet vergeten. De Zeeuw erkent
dit met gevoelens van diepe ontroering en hij zal als
tegenprestatie zijn aandeel in de wereld der vrije
volkeren als het kan nog vergroten. Daar de bijdrage
in het herstel op landbouwgebied het grootst is geweest
neemt het Zeeuws Tijdschrift in zijn kolommen het
onderstaande artikel op als een klein monument van
dankbaarheid van het Zeeuwse volk.
d. Feen. In dit boek vindt U onder andere
een beschrijving van het ontstaan van het ei
land, een beschrijving van de grond in groter
en in streekverband, de land- en tuinbouw
kundige waarde ervan, het verbeteren van de
grond enz. Dit was het werk van de eerste
twee schrijvers. De tuinbouwmogelijkheden
worden besproken door Ir Dorsman en verder
wordt de geschiedenis van de zeer oude be
woning gegeven door de Heer v. d. Feen. Dit
alles is geïllustreerd met fraaie foto's en kaar
ten. In ieder gezin moest dit boek aanwezig
zijn, omdat het over ieders streek, ieders dorp
en ieders grond handelt. Het boek met de
kaarten kost 7,en is verkrijgbaar bij de
Stichting voor Bodemkartering, Bovenweg 7
te Bennekom.
Voor hen die meer oppervlakkig kennis wil
len nemen van de bodem van het eiland en
al wat er mee samenhangt, volgt hier een zeer
beknopte weergave van het voornoemde boek.
Samen met bijgaande kaartjes, zal het de lezer
toch een indruk geven van het land, waaraan
hij verbonden is.
Ontstaan.
Wanneer wij, en dit geldt vooral vóór de
ruilverkaveling, door het oude Walcheren
fietsten of wanneer wij door één van de vele
paadjes of weggetjes liepen, of en dit geldt
ook nog voor tegenwoordig, als de boer door
zijn land loopt, is het eerste hetgeen opvalt,
dat het land zo ongelijk ligt, het ene perceei
ligt veel hoger dan het andere. Er komen wel
hoogteverschillen voor van twee meter. Gaan
we nu eens één van de lage gebieden in, bij-
68