Zeeland, het land der Nadere Reformatie
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 3
gaan wonen, (zie ook het kaartje van de oude
bewoning). Deze bewoning breidde zich zo
uit, dat dorpen ontstonden. Bijna alle dorpen
die we in het oude Walcheren kennen worden
dan ook vóór 1250 n. Chr. vermeld. Ook de
vluchtbergen zijn opgeworpen tussen 800 en
1200 n. Chr. Vele zijn in de laatste tientallen
jaren afgegraven. Waar ze ongeveer gelegen
hebben kan men nu nog nagaan, omdat vele
wegen, boerderijen en percelen in de omgeving
er van, een naam dragen met „berg" er in.
De veronderstelling dat de bergjes als toe
vluchtsoorden bij overstromingen gediend heb
ben is lang met zeker, sommigen beweren dat
ze een militaire betekenis hebben gehad.
Door de prediking van Willebrord is de be
volking in kennis gekomen met het Christen
dom. Reeds in 1100 waren er al enkele ker
ken, de zogenaamde Moederkerken, deze ston
den om Middelburg, West-Souburg, Oostka-
pclle en Westkapelle, zie ook het kaartje.
Voor 1250 hadden alle dorpen reeds een kerk,
en was de bevolking gekerstend. Een schrijver
uit 1100 noemt de bevolking hardnekkig, som
ber en ruw, wisselend als de zee, door geen
heren en geen wetten bedwongen, het vreest
niets of niemand en gelooft slechts wat het
voor zijn ogen ziet. Een schrijver uit 1250
zegt: de bevolking is groot van gestalte, sterk
van lichaam, koen van geest, vroom in de
godsdienst, vreedzaam en rustig onder elkan
der, voor velen weldadig, voor niemand lastig,
behalve als ze genoodzaakt zijn weerstand te
bieden aan een brutale vijand. Tot zover en
kele gegevens over de oude bewoning. Meer
gegevens vindt U in het reeds eerder genoem
de boek.
door Dr B. Breek
1.NZE provincie neemt in
velerlei opzichten een ge
heel eigen plaats in temid
den van het Nederlandse
volksleven. Met name se
dert de gebeurtenissen rond
de stormramp van 1 Februari 1953 is hierop
herhaaldelijk de aandacht gevestigd, zozeer
zelfs, dat men niet ten onrechte heeft opge
merkt, dat Zeeland door velen als proefpolder
werd beschouwd, en zulks niet alleen in agra
rische zin! Ambtenaren en afgevaardigden, so
ciologen en psychologen zijn over ons gewest
uitgezwermd en hebben hun rapporten aan de
bevoegde instanties uitgebracht, terwijl wij in
tussen hopen en vertrouwen, dat uit dit alles
iets goeds geboren mag worden.
Toch schuilt in dit gebruiken van Zeeland
als proefpolder een niet denkbeeldig gevaar en
wel het volgende, dat n.l. het eigen karakter
wordt aangetast en onze provincie gaat delen
in het proces van massificering en vervlak
king, dat zich schier onvermijdelijk ook in ons
land doorzet. Met name op godsdienstig en
kerkelijk terrein zou zulks te betreuren zijn.
Hoewel een provinciaals chauvinisme ons
vreemd is waarvan de volgende regelen
getuigenis mogen en willen afleggen! me
nen wij toch, dat het eigen karakter niet dan
node teloor mag gaan. Tot bezinning op dit
eigene wil dit artikel oproepen, waarmede wij
tevens gehoor geven aan een verzoek van de
redactie voor het Zeeuwse tijdschrift een bij
drage te leveren.
2. Wij zijn ons volkomen bewust, dat de for
mulering van onze titel enige nadere precise
ring nodig heeft. Wanneer wij kortweg schrij
ven: het land der Nadere Reformatie, dan
76
