ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 4
het bouwplan; uitbreiding van de teelt van
kwaliteitsproducten als groenten, fruit en
pootgoed wordt hierdoor tegengegaan. De
grote naoorlogse verbetering van de veer
diensten hebben de vergrote verkeersbehoefte
niet kunnen volgen. De verkeerssituatie wordt
als volgt geschetst:
De landbouw op Tholen en St. Philipsland
heeft zich voor de afvoer van de producten
geheel kunnen instellen op westelijk Noord-
Brabant met Bergen op Zoom als centrum.
Een versnelde economische ontwikkeling voor
het eiland Tholen werd mogelijk, toen de
veerpont bij de gelijknamige plaats door een
vaste oeververbinding werd vervangen. De
uitbreiding, welke aan de fruitcultuur kon
worden gegeven, is hiervan een uitvloeisel.
Ook op Walcheren en Zuid-Beveland heeft
het wegtransport zich zonder belemmeringen
kunnen ontwikkelen. De Sloedam en de
Kreekrakdam vormen sinds lang de recht
streekse verbindingen met het vaste land;
mede hierdoor is een belangrijke ontwikkeling
van de fruitcultuur mogelijk geworden. De
toestand van de polderwegen is in verschil
lende delen van Zuid-Beveland echter slecht
en maakt behoorlijk vervoer van het klein- en
hard fruit uiterst bezwaarlijk.
De meest ernstige afvoerbelemmeringen on
dervinden de eilanden Goeree-Overflakkee,
Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland.
Naar de mate van hun geïsoleerde ligging en
de aard van het af te voeren product wegen
de vervoersstagnaties meer of minder zwaar.
Voor de belangrijkste producten worden deze
voor de genoemde eilanden hierna aangegeven.
Consumptie-aardappelen worden veel meer
dan voor 1940 langs de weg, i.p.v. per schip
afgevoerd. Dit betekent tijdwinst, minder
kwaliteitsverlies, bijeenhouden van gelijksoor
tige partijen. De moderne wijze van vervoer
is mede een gevolg van de opslag in de pro
ductie-gebieden zelf, met afroep van kleinere
partijen, die snel vervoerd moeten worden.
Suikerbieten worden grotendeels per schip af
gevoerd vanwege hun volumineuze aard; alleen
op korte afstand wordt per vrachtwagen ge
transporteerd. Vlas wordt steeds meer per
vrachtauto, o.a. naar Zeeuwsch-Vlaanderen
verzonden. Ook de uien gaan grotendeels niet
meer per schip, maar langs de weg; dit houdt
verband met de noodzaak de snel fluctuerende
markt te volgen. Tuinbouwproducten eisen
snel en behoedzaam vervoer. Geen wonder
dus, dat op Voorne-Putten, dat vast verbon
den is met Holland, de tuinbouw zich veel
beter heeft ontwikkeld dan b.v. op Schouwen-
Duiveland. Ook hier is dus de vrachtauto het
aangewezen vervoermiddel. Granen blijven op
scheepstransport georiënteerd.
Uit deze analyse blijkt, dat hier voor
Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland een
oorzaak ligt van inkomstenderving. De
vrachtauto kan maar ten dele in haar specifie
ke voordelen worden benut. Het grote tijdver
lies dwingt bovendien tot het aanhouden van
een relatief groot wagenpark. Het rapport
noemt in dit verband ook de hoge tarieven op
de dienst Zijpe-Anna-Jacobapolder.
De toekomstige ontwikkeling bij afsluiting der
zeegaten.
Het rapport wil daarna een overzicht van
de kosten en de voordelen geven of naar een
in de economie gebruikelijke term van de „in
put" en de „output". Dit overzicht is helaas
nog niet volledig. Beide elementen zijn nog
niet geheel bekend. Vandaar dat volstaan
wordt met de bruto-meeropbrengsten bij op
heffing van de verzilting en de verdroging.
De totale bruto-meeropbrengst t.g.v. het
opheffen van de verzilting bedraagt voor de
bovengenoemde 33.000 ha 8 millioen per
jaar. Hierbij inbegrepen is de directe kosten
besparing uit hoofde van het minder door
spoelen van de kassen, het niet meer aan
voeren van water voor het vee, het bespuiten
van vruchtbomen met ziektebestrijdingsmidde
len etc.
Voor Zeeland is dit voordeel 3.83 mil
lioen, dat als volgt is verdeeld (in millioen
guldens per jaar).
110
