ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 4
Joseph's Ghesellen" te Hulst bewezen heeft
met haar in het Landjuweel bekroonde
opvoering van „School der dapperen" van de
Amerikaanse toneelschrijver Arthur Laurent.
In het algemeen zal men in Zeeland echter wel
aangewezen zijn, en voorlopig blijven, op
amateur-regisseurs uit eigen omgeving, of uit
de eigen spelerskring. Daarbij zal het gemak
kelijk kunnen voorkomen, dat de betrokkenen
niet ten volle zullen kunnen voldoen aan de
voor het leiden van een toneelvereniging te
stellen eisen.
Zullen deze regisseurs, wanneer zij ervaren,
dat zij tekort schieten, bereid zijn om met
steun natuurlijk van de landelijke organisaties
en van de Stichting Zeeland, of de Provincie
door zelfstudie en het bezoeken van
regie- en ontwikkelingscursussen zich de ken
nis en de kunde eigen te maken, welke voor
het doeltreffend leiden van een toneelvereni
ging onmisbaar geacht moeten worden? Men
zal van mij wel niet verwachten, dat ik na
een eerste kennismaking met het Zeeuwse
amateur-toneel op deze vraag een antwoord
zou kunnen geven, al heb ik de indruk, dat
deze bereidheid wel degelijk aanwezig is. Voor
het stimuleren daarvan en in het algemeen
van de mogelijkheden, welke ik in Zeeland op
het terrein van het amateur-toneel aanwezig
zie, kan een provinciaal toneel-adviseur be
langrijke diensten verrichten.
Provinciaal adviseur.
De provinciale toneeladviseur is een geheel
nieuwe figuur in ons maatschappelijk leven.
Hij is in dienst van een landelijke toneelorga
nisatie de Nederlandse Amateur Toneel
Unie en het Werkverband Katholiek Ama
teurtoneel werken op dit punt nauw samen
die daarvoor subsidie ontvangt uit de provin
ciale kas, uit de anjerfondsen en eventueel ook
uit gemeentekassen. Zijn taak is een adviseur
te zijn voor alle toneelverenigingen in zijn ge
bied, dus ook voor de ongeorganiseerde, op al
le terreinen, welke bij het voorbereiden en het
geven van een toneeluitvoering betreden wor
den. Zij begint bij de keuze van het stuk en
het aanwijzen van een regisseur. In sommige
gevallen zal hij bij uitzondering zelf als zo
danig optreden. Verder kan zijn werkzaam
heid van onschatbare betekenis zijn voor het
geven van toneel-technische adviezen, in het
bijzonder wat de costumering, het décor en de
verlichting betreft en de inrichting van nieuwe
toneelzalen.
Behalve met een omvangrijke kennis van
het toneel in al zijn onderdelen zal hij (of zij)
toegerust moeten zijn met een uitgesproken
paedagogisch talent en veel tact, die hij (zij)
niet alleen nodig heeft voor de omgang met
de verenigingsbesturen, de regisseurs en de
spelers, maar ook voor het instrueren van de
spelers op de verschillende cursussen, waarvan
de organisatie tot zijn (haar) arbeidsveld be
hoort. Een van de eisen, welke aan de pro
vinciale toneeladviseur wordt gesteld, is het
bezit van het einddiploma van de Toneel
school.
In Engeland is de "county drama organi
zer" reeds sedert jaren ingeburgerd en de gun
stige ontwikkeling van het Engelse amateur
toneel cp het platteland, speciaal wat de keuze
van de stukken betreft, is voor een belangrijk
deel aan de voorlichtende en stimulerende ar
beid van deze functionarissen te danken. Zij
zijn niet verbonden aan een landelijke toneel
organisatie de "British Drama League", de
nationale organisatie, is daarvoor een te cen
tralistisch ingericht lichaam doch aan de
"community councils", een soort provinciale
commissies, welke haar oorspronkelijk sociale
taak tot het culturele terrein hebben uitge
breid.
Zij betrokken daarin ook de vrijetijdsbeste
ding en stelden de county drama organizers
speciaal aan voor de toneelbeoefening op het
platteland, met financiële steun van provincies
en gemeenten. Enige jaren geleden heeft op
uitnodiging van de NATU de heer A. Willet
Whittaker, drama organizer in de provincie
Lancashire, ons land bezocht en er lezingen
gehouden over "Toneel als opvoeding". Hij
124
