No. i
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
In de leeszaal waren bij mijn bezoek de
Guys-reproducties te bezichtigen. Zoals ze
daar lagen onder een dikke glasplaat, verried
alleen de herhaling van het formaat, dat we
drukwerk onder ogen hadden.
Vraag.
Zeeland heeft de afgelopen jaren druk mee
gedaan aan de mode, tot in de kleinste ge
meenten tentoonstellingen te organiseren.
Honni soit qui mal y pense, of wel: voor
vreemdelingen moet je wat op touw zetten.
Het ligt echter voor de hand, dat de grote
musea niet hun beste bezit aan Polderkerke
uitlenen, zelfs niet het beste uit hun depóts.
De kosten van transport en van verzekering
maken zelfs de meest bescheiden expositie tot
een vrij duur evenement. Wanneer wij er
slechts ten koste van veel geld in slagen, in
onze kleinere gemeenten een derderangs col
lectie Haagse school te exposeren, rijst de
vraag, of een uitstalling van edele reproduc
ties uit het bezit van onze Provinciale Biblio
theek niet beter verantwoord zou zijn.
Van jaar tot jaar groeit de verzameling, die
Pieters met liefdevolle zorg bijeen brengt met
het doel, de Zeeuwen een kans te geven om te
genieten van meesterwerken, welke hier
slechts in zeldzame gevallen in origineel te
aanschouwen zijn.
Ik informeer naar schenkingen, of zij veel
vuldig en vooral of zij belangrijk zijn.
„Sommige schenkingen behoren tot het beste
deel van ons bezit. Een werkelijk kapitaal stuk
is de bijbel uit het klooster Sion. Zo ver we
weten, is het de enige Zeeuwse kloosterbijbel,
die bewaard gebleven is. Het boek is in 1537
gedrukt en werd dertig jaar later eigendom
van het Karthuizerklooster Sion te Noord-
gouwe. Tijdens de opstand namen de mon
niken de vlucht en lieten de zware bijbel bij
geloofsgenoten achter. Na velerlei omzwervin
gen is het boek in bezit gekomen van de am
bachtsheer van Noordgouwe, die het aan de
provincie cadeau deed. Zo verwierven wij een
van onze mooiste post-incunabelen.
Ook de fraaie Doré-verzameling is destijds
aan de bibliotheek geschonken en een van de
meest aparte collecties, die de bibliotheek
kreeg, is de verzameling kinderboeken uit het
legaat-Henri Tak. Ze omvat circa twaalfhon
derd deeltjes, voornamelijk uit het tijdvak
18401880. Voor een schoolmuseum om ja
loers op te zijn!"
Van recente datum is de schenking-Altorf-
fer, waar ik buitengewoon mee ingenomen
ben. Toen we in Juli '53 dit gebouw in ge
bruik namen, boden commissarissen en direc
teur van de N.V. Drukkerij Altorffer de bi
bliotheek enkele jaarbundels van hun uitga
ven en oude orders aan. In die bundels zaten
plaatselijke pamfletten, reglementen van ver
enigingen, gelegenheidsgedichten en tientallen
schouwburgprogramma's. Later hebben de
schenkers alle dergelijke bundels die over de
periode 18391920 waren samengesteld,
aan de bibliotheek afgestaan: „Voor de histo
ricus en voor de sociograaf bevatten ze een
schat aan gegevens. Met enige overdrijving
kun je zeggen, dat het mogelijk is, uit de col-
lectie-Altorffer tachtig jaar van het Middel
burgse leven te reconstrueren."
„Moeten we deze bundels nu zien als aan
trekkelijke curiosa die, omdat het Zeelandica
betreft, hier welkom waren óf streef je met
het bijeenbrengen van dergelijke paperassen
een groter doel na?"
Documentatie!
Kijk eens, de tijd dat we vooral verrukt
waren van een Smallegange of een Boxhorn is
lang voorbij. Een particulier kan ons soms blij
maken met drukwerken, die hij zelf naar de
prullemand zou verwijzen. Zo verzamelen we
alles, letterlijk alles wat betrekking heeft op
de Zeeuwse wederopbouw en op de overstro
mingsramp in Zeeland. De documentatie over
Zeeland van heden en uit het nabije verleden
is een van mijn taken geworden; een noodza
kelijkheid, omdat onze provincie de komende
vijftig jaar naar alle waarschijnlijkheid een
heel nieuw aanzien en karakter zal krijgen".
17
