No. 3/4
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
HET WERK
ER komen dammen en daardoor worden de verbindingen beter. Maar voor het zover
is, krijgt Zeeland te maken met de uitvoering van het werk zelf, met andere woorden: er
komt hier een concentratie van technici en arbeiders, waarvan invloeden kunnen uitgaan
op de bevolking, goede zowel als minder goede. Daarmee heeft men op Walcheren na de inun
datie, op Schouwen-Duiveland en in de andere herverkavelingsgebieden enige ervaring:
„Maar toch heb ik niet de indruk, dat vreemde werkkrachten op de bevolking veel invloed
hebben gehad" het is ds Hulsbergen, die dit opmerkt „er was bij een deel zelfs een(
zekere aversie." Maar bij het Deltaplan zal het gaan om contacten, die van vrij langdurige
aard zullen zijn, terwijl het bovendien niet is uitgesloten, dat Zeeuwen zelf bij de werken in
dienst zullen komen en dat laatste betekent werkcontact, waarvan de invloed zo betoogt de
heer C. Boekestijn altijd bijzonder groot is. Men behoeft daarbij niet uitsluitend aan slech
te invloeden te denken, want in de praktijk van Schouwen-Duiveland en Walcheren zijn ook
gunstige gevallen bekend. Daaraan herinnert de heer De Kok en mr Hornstra wijst er op,
dat men ook te maken krijgt met een min of meer intellectuele import, de technici, waarvan
invloeden ten goede kunnen uitgaan. Ds. Hulsbergen haakt onmiddellijk op deze opmerking
in: „De Zeeuwse jongeren verdwijnen uit deze provincie. Moeten wij hen nu niet wijzen op
de mogelijkheden, die wellicht voor hen bestaan bij de uitvoering van het Deltaplan? Hoe
veel jonge Zeeuwen kan men hier in technische functies gebruiken?" Even flitst het debat
heen en weerwant mr Schlingemann wil het Zeeland voor de
Zeeuwen" niet tot in het absurde verdedigen: als jongelui hier
weg willendan moeten wij hen niet tegenhouden. Consequent
doorgeredeneerd zou je dan in Limburg alleen Limburgers, in
Friesland alleen Friezen enzovoort hebben. Maar wel is het zo,
dat diegenen, die willen blijven, hier ook aan de slag moeten
kunnen." Over het algemeen wordt deze opvatting ook door de
anderen gedeeld: wij moeten uit de sfeer van het sentimentele „een
volk verliest zijn zonen
Ondertussen blijft de vraag: zullen de Deltawerken werkelijk
veel Zeeuwen aantrekken? Dat is niet onmogelijk, zo gelooft men,
want de praktijk van vandaag leert, dat ook nu grote werken in
Zeeland mensen uit de streek aantrekken. Weliswaar zijn voor
dijksbouw speciale vaklui nodig, die tot dusver veelal uit een
bepaalde streek komen (Werkendam, Sliedrecht), maar het lijkt
niet onmogelijk, dat moderne methoden in de waterbouwkunde
aan de dijkwerker van de toekomst andere eisen stellen. Er wordt
tegenwoordig veel met asfalt gewerkt, terwijl er sprake is van
proeven om het rijshout te vervangen, zodat het beroep van dijk
werker wellicht minder „gesloten" zal worden. De heer De Kok
spreekt deze verwachting uit, die mr Schlingemann evenwel
somber doet kijken: „Er is nu reeds een chronisch tekort aan
landarbeiders. Wat nu als ze ook nog dijkwerker worden.
Invloeden dus tengevolge van intensief werkcontact. Daarover
is men het wel eens, maar kan men ook andere invloeden ver
wachten? De voorzitter, drs M. C. Verburg, die de hamer met
81
Mr J. F. HORNSTRA
...ook goede zijden.