0 JL _L Hollandse) eilanden in zekere zin een nieuw
No. 3/4
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
land bij te krijgen. Interessant is hierbij het vraagstuk, of de nieuwe gronden uit de onmid-
delijke omgeving zullen worden bevolkt dan wel of men de kolonisten zal aanwijzen uit het
gehele land, zoals bij de IJsselmeerpolders geschied is en nog geschiedt.
"Nieuw land, nieuw volk
P Van. Praaf T T^T Delta-plan zal van de Zeeuwse (en Zuid-
land maken (zoals dat ook met de Zuider
zeepolders is gebeurd). Er zullen weliswaar geen nieuwe gebieden ontstaan, maar het oude
land krijgt een nieuwe vorm, en vooral een nieuwe structuur. Nieuwe verbindingen zullen
tot stand komen, nieuwe levensgewoonten zullen ontstaan. Het gevaar dat oude tradities
teniet gaan, zonder dat een nieuwe levensstijl gevormd wordt, is zeker niet denkbeeldig. Zo zal
het Delta-plan naast technische, economische en sociale problemen ook geestelijke vragen aan
de orde stellen. Ongetwijfeld zullen de kerken daarbij een taak vinden in overeenstemming met
het geloof, waaruit de godsdienstige mens leeft. Maar ook ten aanzien van de niet-gods-
dienstige mens zal de nieuwe situatie nieuwe taken stellen. De kerken zullen hem in beginsel
zeker niet voorbijgaan; maar de ervaring leert dat hij als regel eerder aangesproken wordt
door degenen die als hij een verantwoorde levensvisie op niet-godsdienstige grond
slag nastreven. Daarom zal b.v. het Humanistisch Verbond een eigen taak hebben te ver
vullen als op het nieuwe land ook een nieuw volk het aanzijn krijgt. Naast winst dreigt er zeker
ook verlies. Verlies van levensstijl, van verbondenheid en samenhang. Daarom is het van be
lang dat er ook voor het niet-godsdienstige volksdeel kernen van bezinning en bezieling zijn,
gemeenschappen waarin de mens zich deelhebber kan voelen aan een eigen verantwoorde
levensstijl en levensvisie. Dat kunnen mede de gemeenschappen van het Humanistisch Ver
bond zijn; daarbij hebben mede onze raadslieden in Zeeuwsch-Vlaanderen, op Beveland en
Walcheren, op Schouwen en Duiveland hun taak. Een taak die ze nu reeds trachten te ver
vullen en waarop ze zich nu reeds voorbereiden. Ik twijfel er niet aan of de Zeeuwen,
die zo vaak reeds getoond hebben wat onverzettelijkheid en verantwoordelijkheidsgevoel
vermag, zullen ook bij de verwerkelijking van het Delta-plan tonen, dat zij tegen hun op
gaven opgewassen zijn; ook hierbij handhavend hun aloude wapenspreuk: Luctor et Emcrgo.
Gunstiger vestigingsfactoren
T J Twijnstra l ~\E vestiging van nieuwe industrieën hangt af
I J van een aantal factoren, die variëren naar
gelang van de aard van het bedrijf. Maar
voor alle bedrijven zijn twee omstandigheden gemeenlijk van doorslaggevende betekenis: het
beschikken over goede verbindingen en de aanwezigheid van de benodigde arbeidskrachten.
Uit de bekend geworden voorstellen komt duidelijk naar voren, dat Zeeland belangrijk
betere verbindingen zal krijgen met het overige Nederland, in het bijzonder wat betreft het
in deze tijd zo toegenomen verkeer over de weg. Deze verbindingen worden niet alleen beter,
maar wat vooral van betekenis is, zij worden ook korter. Een verkorting van de afstand
VlissingenRotterdam van 145 km tot 100 km. zal een factor zijn van veel betekenis. Ver
korting en verbetering van verbindingen betekent eveneens verbetering van contacten. En
verbetering van commerciële contacten moet een gunstige invloed hebben zowel op de
ontplooiing van initiatieven door de inwoners van het betrokken gebied als op zake-
105
