No. 6
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
Slotconclusie.
VOOR elk herverkavelingsgebied ligt de
ontwikkeling op verschillende niveaux
en ook rond de herverkaveling valt op
verschillende problemen het accent. Boven
dien is er een verschil in opbouw en mentali
teit van de bevolking. Dit maakt het nood
zakelijk dat nazorg en ontwikkeling per ge
bied worden aangepakt. Anderzijds zijn be
paalde facetten in alle gebieden gelijk. Dit
rechtvaardigt de opzet van een overkoepelend
orgaan, dat de contacten tussen de verschil
lende gebieden waarborgt.
Voorop moet echter gesteld worden dat
daar waar instellingen, hetzij publiekrechte
lijke, hetzij privaatrechtelijke, op maatschap
pelijk en!of cultureel terrein werken of be
staan, deze ingeschakeld moeten worden. Daar
het hier gaat om de gehele bevolking zullen
alle groepen, stromingen of richtingen deel
moeten nemen in deze nazorg, wil er een
waarborg zijn voor het succes van de nazorg.
Voor hen, die zich inzetten voor dit werk zal
het betekenen, dat zij zich geheel aan deze
taak zullen moeten geven. Het is duidelijk
dat de initiatieven in deze richting van de
bevolking zelf moeten uitgaan.
Tenslotte zij er nog de aandacht op geves
tigd dat door de uitvoering van het Delta-plan
in de toekomst de Zeeuwse eilanden zich on
getwijfeld in een sterk versneld tempo zullen
ontwikkelen. Opdat zij deze snelle verande
ringen het hoofd kan bieden zal de bevolking
vooral op maatschappelijk terrein voorbereid
dienen te worden.
Mede daarom zal met de technische verbe
teringen van de herverkaveling de verheffing
van het sociale en culturele ontwikkelings
niveau van zeer groot belang zijn voor de
herverkavelingsgebieden in het bijzonder en
de provincie Zeeland in het algemeen.
Enkele impressies over het rapport drs j. j. knibbe
Sociale en culturele nazorg in de herverkavelingsgebieden
ZOALS de opsteller de heer v. d. Kerkhoff zelf opmerkt, dient het rapport slechts te
worden beschouwd als een oriëntering, het zal slechts hier en daar een richtingwijzer
plaatsen. In vele gevallen wordt een nader sociologisch onderzoek aanbevolen.
Bij een oriënterend onderzoek passen nu eenmaal geen diepgaande critische beschouwingen
en zal door mij dan ook worden volstaan met het geven van enkele impressies.
Als inleidende opmerking moge worden begonnen met te zeggen dat in het rapport de Her
verkavelingsgebieden m.i. te veel worden vergeleken met een patiënt die geestelijk en lichame
lijk zwaar ziek is. Hoofdschuddend, ach en wee roepend, wordt het mes (herverkaveling) in
het zieke lichaam gezet, worden psychologen en psychiaters aangetrokken om de zieke geest
op te knappen. Niet alle patiënten kunnen er tegen om zo veel belangstelling te krijgen, sommi
gen worden er nog zieker van. In dit verband komt mij de opzet van de Stichting tot ont
wikkeling van de Komgrondengebieden nogal groots voor.
Ik ben accoord met de opsteller van het rapport dat er iets gebeuren moet in de Herver
kavelingsgebieden, de opzet zal echter moeten zijn afgestemd op de Zeeuwse omstandigheden
en niet een klakkeloos overnemen van iets dat elders wordt toegepast.
Een tweede vooropmerking betreft de "bril" waardoor men de Herverkavelingsgebieden
bekijkt. Ik vermoed dat de heer v. d. Kerkhoff een nogal hypermoderne bril op had toen hij
169
