ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. i
Amsterdam gebouwd en in Suriname voor de
suikerplantages (in 1832 waren er 70, in i860
nog slechts 30) maar ook daar werden ze door
de stoom verdreven.
Ik vond getijmolens van Noord naar
eenvolgens papier- koper- vol- graan-, 1 vol-
beuk- zaag-, 1 vol- beuk- molen.
In Vlissingen werd een molen viermaal ver
plaatst, naarmate de stad zich uitbreidde; er
waren daar ten slotte maar 2 molens evenals
Getijmolen te Sas van Gent.
Foto van Rijksmonumentenzorg, genomen kort voor 1950.
Zuid in: Gouda, Culemburg, Vreeswijk,
Delfshaven, Schiedam, Brielle, Geervliet, Zie-
rikzee, Tholen, Bergen op Zoom, Reymers-
waal, Goes, Biezelinge, Veere, Middelburg,
Vlissingen, Biervliet (1280, M. Gosschalk, Z.
Vlaanderen '55) en Sas van Gent. De molens
van Culemborg en Vreeswijk kunnen haast
geen getijmolens meer genoemd worden, ik
noem ze „inlaatmolens", daar het water naar
de polder stroomt; ze hebben maar 26 en 23
jaar gewerkt. De oudste is die in Zierikzee,
genoemd in 1220. Voor 't eerst werden er ge
noemd van de 13de tot de 18de eeuw in de
volgende aantallen: 4, 5, 2, 4, 5, 1. Zo ziet
men, dat er vrij regelmatig bij kwamen. Bui
ten de steden er een te bouwen had geen zin.
De meesten waren korenmolens, 2 vol-, 2
papier-, 1 slijp-, 1 zaag- en graan-, 1 achter
in Middelburg; in Brielle zijn er drie plaatsen
bekend waar een molen stond, denkelijk was
er maar één molen tegelijk, die verplaatst
werd. Men zou er verwachten in Dordrecht
en Rotterdam, alleen in de laatste plaats is er
kwestie van geweest in 1637 voor een vol
molen voor 7.000,-In Arnemuiden was
men in 1378 van plan er een te bouwen. He
laas zijn er zowat geen overblijfselen van deze
speciaal soort molens. Er staan alleen nog enige
gebouwen, de machines zijn gesloopt. Het bes
te is nog bewaard het gebouw in Goes aan de
haven, (vml. spijskokerij), al is de gevel van
stijl veranderd en is er een torentje op ge
plaatst, afkomstig van een stadspoort. Het ge
bouw in Bergen op Zoom heeft niets aantrek
kelijks meer, het wordt als schuur gebruikt. In
Sas van Gent is er nog enig metselwerk in de
20
