ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 3/4
De vrachtauto heeft reeds veel voor de ontsluiting
van dit gebied gedaan. West Zeeuwsch-Vlaanderen
heeft relatief bijna 60 Oost Zeeuwsch-Vlaanderen
bijna 20 °/o meer vrachtauto's dan Nederland als ge
heel. Deze cijfers worden mede beïnvloed door het
ontbreken van spoor en kanaal in het westen. Er
blijkt echter ook uit, dat het park door het tijdverlies
op de veren oneconomisch bezet is, of omgekeerd dat
voor een bepaalde kwantiteit aan vervoer in Zeeuwsch-
Vlaanderen meer vervoerseenheden nodig zijn. Voorts
dat aan het toenemen van de actieradius van dit ver
voermiddel juist bezuiden de Westerschelde paal en
perk wordt gesteld. En ook hier blijkt weer de nood
zaak van een vaste verbinding.
Een nieuwe doorverbinding.
Het is bekend dat het Deltaplan om rede
nen van waterstaatkundige aard een bijna
rechte verbinding inhoudt van Rotterdam
naar Zierikzee. In Economische Statistische
Berichten van 2 oktober 1954 hebben wij be
rekend, dat een dam van Zierikzee naar Co-
lijnsplaat in de toekomst een jaarlijks ver-
keerseconomisch rendement zal geven dat de
2 miljoen benadert, zijnde bijna 10 van
de aanlegkosten van j 20 miljoen. Deze ge
dachte heeft steeds meer ingang gevonden en
het is duidelijk dat zij verwerkelijkt gaat
worden. Er rest dus nog „slechts" de over
brugging van de Westerschelde.
De vraag rijst dan ook welke offers er
omstreeks 1970 jaarlijks gebracht moeten wor
den om de Westerschelde te kruisen. Dit be
drag zou immers als manoeuvre-ruimte ge
bruikt kunnen worden voor een andere over
gang dan die met veerponten. De gegevens
uit het rapport van de Stichting voor Econo
misch Onderzoek der Universiteit van Am
sterdam („De Vraagstukken van het verkeer
van Midden en Oost Zeeuwsch-Vlaanderen
met overig Nederland", bijlage no. 8) uitge
bracht aan de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen biedt
ons de gelegenheid deze offers voor het veer
Kruiningen-Perkpolder nader te berekenen.
Dit rapport stelt de exploitatiekosten van de
veerdienst, de nadelen voor het personen- en
vrachtautoverkeer (uurverliezen en omwegen;
exclusief wachttijden), de nadelen van het
hoefijzerverkeer Zeeuwsch-VlaanderenAnt
werpenNoord-Brabant (exclusief stagnatie
van het veer door natuurlijke oorzaken) en
de hogere stukgoederentarieven op en van
Zeeuwsch-Vlaanderen ten gevolge van het
veergebruik op minimaal ruim 7 miljoen
en maximaal 11,5 miljoen (in tegenstelling
tot het rapport gaan wij uit van een totale
opheffing van de veerdienst Kruiningen-Perk
polder). Voor de veren Breskens-Vlissingen en
Terneuzen-Perkpolder zijn dergelijke bereke
ningen nog niet uitgevoerd. Een globale kos-
tenopstelling leert dat voor deze twee veren
samen minstens een ongeveer gelijk bedrag
hieraan kan worden toegevoegd. Met de over
gangen over de Westerschelde zou dus om
streeks 1970 een jaarlijks bedrag gemoeid zijn
van 14 tot 23 miljoen of gekapitaliseerd
een totaal bedrag van 350 miljoen tot 575
miljoen. Daarbij mag men optellen de niet
in geld waardeerbare sociaal-psychologische
voordelen als gevolg van een verkeersecono-
misch betrekken van Zeeuwsch-Vlaanderen
bij het Deltaplan. Wel in geld waardeerbaar,
maar niet te benaderen is de scheppende eco
nomische waarde die uit gaat van een vaste
verkeersverbinding voor de streek zelf en
dus voor geheel ons land, gezien de noodzaak
van decentralisatie en vooral ook voor de
Belgische Vlaanderens, die uit hun excen
trische ligging zouden worden verlost. Met
andere woorden gezegd: de opgeheven ver-
keersspanningen tussen „Holland" en Vlaan
deren en wat daar achter ligt zouden een aan
merkelijk grotere waarde aannemen dan men
nu kan voorspellen, daar een groot deel van
die spanningen potentieel is. Elke belangrijke
verkeersweg, hetzij tunnel of waterweg is
steeds aangelegd met het oog op de vervoer-
scheppende betekenis die er van uitgaat. Het
hangt van de fantasie van de hoogste beleids
organen af welke totale waarde men aan de
opheffing van de veerdiensten wil toekennen.
Maar maakt men ernst met de decentralisatie
en met het inschakelen van het economisch-
strategisch zo gunstig gelegen Westerschelde-
bekken in de Benelux-huishouding, dan moet
66
