ZEEUWS TIJDSCHRIFT
No. 5
zijn. Het begrip „stand" heeft meer de be
tekenis van aanzien of prestige en is sociaal
getint. „Klasse" is een meer economisch ver
schijnsel dat uit scherpe naijver en gering
schatting bestaat. De in de sociologie bekende
„demonstratieve consumptie" („conspicuous
consumption") uit zich bijvoorbeeld in de
wedijver om indrukwekkende automobielen
die zich op de veerboot nu niet bepaald handig
lieten manoeuvreren. Als „rancunezaaiers"
om met Carmiggelt te spreken worden zij
nochtans zelden beschouwd en dat typeert ook
heel wat. De boerendochters gaan bij voorkeur
naar de landbouwhuishoudschool te Goes, de
dochters van de arbeiders naar die in Kort-
gene. Dit standsbewustzijn is overigens geen
bijzonder verschijnsel.
De belangstelling voor culturele evenemen
ten is vrij groot. De culturele gebeurtenissen
door de Zeeuwse Volksuniversiteit in Goes ge
organiseerd trekken veel bezoekers. Een bloei
ende afdeling van het Nut draagt zorg voor
voorstellingen en lezingen op het eiland. Beide
organisaties recruteren de belangstellenden in
de eerste plaats uit de boerenstand. De arbei
ders hebben vanouds voorkeur voor het insti
tuut voor arbeidersontwikkeling en nemen
deel aan evenementen die door de kerken wor
den verzorgd. In deze opzichten slaat het ei
land een goed figuur.
De amateurcultuur staat op een peil dat
men als gemiddelde voor het platteland mag
beschouwen. Er bestaan ongeveer 125 plaat
selijke verenigingen, waarvan er overigens vele
aan verschraling lijden, vooral onder invloed
van de vele jongeren die wegtrekken en de
geringe toestroming van buitenaf.
Wat het dagelijkse leven betreft is het ken
merkend dat het tennissen er populair is en
dat vele interieurs modern zijn ingericht. Hier
in spelen het rampherstel en het veelvuldige
bezoek aan onze grote steden (de beurs in
Rotterdam) een rol.
Het eiland is overwegend Nederlands Her
vormd met in de gemeente Wissenkerke een
wat orthodoxer accent dan in de gemeente
Kortgene. Mogen wij veronderstellen dat hier
de invloed van Walcheren vooral bij de
kolonisatie zich doet gelden? Er is ook een
sterke groep Gereformeerden vooral in de ge
meente Wissenkerke. De onkerksheid iets
anders dan onkerkelijkheid is de laatste
tijd toegenomen.
T oekomstproblemen.
NOORD-BEVELAND staat voor enige
grote opdrachten. Het belangrijkste
vraagstuk van de naaste toekomst is
dat van de kostenverdeling van de aanpas-
singswerken die de afsluiting van het Veerse
Gat en de Zandkreek nodig maakt. De natuur
lijke lozing bij laag water vervalt dan tenge
volge van het kunstmatige lage peil dat rond
N.A.P. schommelt. Er moeten derhalve gema
len worden gebouwd en toeleidingskanalen
worden gegraven en verbeterd. De kosten van
dit aanpassingsplan, tot de uitvoering waar
van het bevel is gegeven, belopen 4 miljoen.
Een algemene bijdragewet die dit jaar (ein
delijk) zal worden ingediend zal de kosten
verdeling tussen het rijk en de belanghebben
den regelen. De laatsten gaan er van uit dat
het rijk het volle bedrag moet bekostigen daar
hij er de oorzaak van is en er geen sprake is
van extra baten voor de geïnteresseerden. Van
ministeriële zijde daarentegen is enige keren
de formule 60-40 uitgesproken. In dat geval
betaalt het waterschap 1,6 miljoen!
Intussen heeft deze onzekerheid ertoe bij
gedragen dat het zogenaamde verbeterings
plan, waarvan de kosten ruim 6 x/l miljoen
bedroegen, niet wordt uitgevoerd. Het meer
dere zou dan door het waterschap zijn bekos
tigd voor zover de gronden een waardever
meerdering zouden hebben ondergaan door de
aanmerkelijk verbeterde waterhuishouding.
Het ongedekte bedrag zou in aanmerking ge
komen zijn voor een subsidie van de Cultuur
technische Dienst.
Hetzelfde bijdragen-probleem geldt de aan
passing van de landbouwhaven in Kortgene en
Kamperland. Beiden worden toegankelijk ge
maakt voor kustvaarders van 500 B.R.T. De
gemeente Kortgene moet hierin een verbete-
142