49
No. 1
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
Alma te zien waren geweest en het Zeeuws
Oorlogsmuseum in de voormalige Vleeshal van
het Stadhuis van Middelburg 1). Bij de plan
nen voor de bouw van het nieuwe raadhuis te
Oostburg (in 1958 voltooid), was rekening
gehouden met de inrichting van een Cadzandse
kamer, terwijl in diezelfde tijd te Aardenburg
de bodemvondsten voorlopig in het brand
spuitenhuis werden ondergebracht. In verband
met het sluiten van het Veerse Gat en het
verdwijnen van de vissersvloot uit Veere
werd in 1959 op de zolder van „Het Lam
metje", een van de Schotse huizen aldaar, een
Visserijmuseum geopend.
Men ziet, aan initiatieven heeft het niet ont
broken. "Wat is nu het resultaat van twee
eeuwen museaal beheer?
Het museum van het Zeeuwsch Genoot
schap is één van de oudste musea in ons land.
Het is niet zo merkwaardig, dat dit met zijn
verzameling zoölogie, geologie, botanie en oud
heden tot nu toe zozeer het karakter van een
rariteitenkabinet heeft behouden. Dit immers
hangt ten nauwste samen met de wetenschap
pelijke aard van de instelling, die het museum
oprichtte en gedurende bijna twee eeuwen
onder haar beheer had.
Mogen de 18e en vooral de 19e eeuw op het
gebied van presentatie beginselen hebben ge
huldigd, die niet meer de onze zijn, wel heeft
men toen de betekenis begrepen van zorgvul
dig geregistreerd beheer: zo publiceerde het
Zeeuwsch Genootschap sedert de tweede helft
van de 19e eeuw naast een jaarverslag catalogi
van verschillende onderdelen van haar ver
zameling; van de stedelijke collectie in Mid
delburg was in 1855 reeds een inventarislijst
gereed; in Goes werd omstreeks 1859 een ca
talogus van de verzameling uitgegeven. In
1887, tien jaar na de oprichting, zag „een
naamlijst van de voorwerpen in de Oudheids
kamer te Sluis" het licht. Men onderschatte
dit niet: van de overige Zeeuwse musea ver
schenen gedrukte catalogi slechts van het Oor
logsmuseum te Goes en van het Kunstmuseum
te Middelburg (1925 en 1947). "Wel worden
van de musea te Vlissingen (sedert 1908),
Hulst (sedert 1929), en Zierikzee (sedert 1930)
jaarverslagen gepubliceerd, maar of alle tot op
heden bijgewerkte inventarislijsten bezitten is
mij niet bekend. En inventarisatie is een essen
tieel onderdeel van museumbeheer!
Een catalogus kan eventueel achterwege
blijven, wanneer alle voorwerpen van bij
schriften zijn voorzien. Deze toch moeten op
beknopte wijze de betekenis, het gebruik, de
datering aan de bezoeker onthullen, aan dit
commentaar ontleent het object voor de be
schouwer zijn waarde. Op dit punt blijven
de meeste kleinere musea in gebreke, in Zee
land zo goed als elders. Ingesteld op waar
het Oudheidkamers betreft rondgeleid be
zoek, acht men dit meestal overbodig. Ver
geten echter wordt, dat, wanneer mondelinge
toelichting in een bestek van tien tot twintig
jaren achtereenvolgens door verschillende per
sonen wordt gegeven, het door dezen aan el
kaar doorgegeven „gesproken woord" neiging
vertoont van de waarheid af te wijken
Zijn te Zierikzee een aantal voorwerpen
voorzien van bijschriften in het Engels en
Nederlands, in de Oudheidkamer te Sluis zijn
alle voorwerpen van bijschriften in Neder
lands, Engels en Frans voorzien. Het is het
enige museum, waar zo consequent aan voor
lichting van de vreemdeling is gedacht. Ik
Afb. 1. De Schutterszaal in het stadhuis te Zierikzee.
Foto: P. Coerdes, Zierikzee, 1960.