No. o
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
Ruschevliet, vlak ten zuiden van Schoon-
dijke werd na 1379 het centrum van het be
heer van de „Tienden van Elmare".
In de zeventiende eeuw is hiervan nog een
„schuere" aanwezig. De oude Tiendenschuur
waarschijnlijk.
Als niet de vele latere overstromingen, voor
al de inundaties tijdens de tachtigjarige oor
log, het landschap eigenlijk onherkenbaar
hadden veranderd, zou men het Hof Delmare
dus dichtbij Schoondijke zoeken.
De kaart van de Topografische Dienst situ
eert Elmare bij Steenhoven (steenoven) 2), de
kaart van het „Vrije van Sluis" ruim ander
halve kilometer verder oostelijk hiervan.
Historisch-geografisch gezien zou dat dus
niet slecht uitkomen. Het Hof Elmare ligt
echter nu al 2eeuw in de Sint Philips-pol-
der ten zuiden van de vroegere „Brugse
Vaart".
Is dus na de tachtigjarige oorlog mogelijk
het tienden-centrum van de oude Elmare-
proosdij opgeheven? En is toen door de nieuwe
eigenaar van een gedeelte der landerijen van
Sint Pieter, op de plaats waar nu de familie
Poissonnier woont, een nieuwe hofstede ge
bouwd waarvoor de oude naam werd overge
nomen? Om dit uit te zoeken zal nauwgezet
moeten worden gewerkt.
OM uit te zoeken waar zich het Reinaert-
verhaal afspeelde zal nog veel méér
speurwerk moeten worden verricht.
Hulst heeft zich opgeworpen als Reinaert-
stad. Ook al moet dit wellicht voorlopig nog
als voorbarig worden beschouwd, toch mogen
we dankbaar zijn voor het fraaie Reinaert-
monument dat Hulst heeft opgericht. „El
mare" doet echter twijfel wekken of Hulst
werkelijk de Reinaert-stad is. De proosdij El
mare lag ongeveer tien kilometer ten oosten
van Aardenburg, doch meer dan dertig kilo
meter hemelsbreed van Hulst verwijderd 3).
„Renaerdshouke" lag vlak ten noorden van
Elmare.
Hulsterloo vindt men bij Aardenburg zo
goed als bij Hulst.
Vermandois ligt niet ver van Aardenburg
af.
De hoogte Malperdu (Malpertuis), het Kas
teel van Reinaert, ligt in Aardenburg.
De families Rosseel en Lampo wonen in
Aardenburg enz. enz.
Ook voor Hulst zijn zeer vele belangrijke
aanwijzingen aan te voeren. Dat door gebrek
aan belangstelling (P.Z.C. 18-10-'62) de Hul
ster Reinaertstoet wordt gelikwideerd is bui
tengewoon jammer.
Het middel-Nederlandse dieren-epos „Van
den Vos Reinaerde" is niet alleen een der
grote kunstwerken der Nederlandse poëzie,
doch door zijn rake karakterschildering be
hoort het tot de wereld-literatuur.
Het hekelt niet een bepaalde groep in een
volk, niet een bepaalde eeuw, maar de cor
rupte samenleving door alle tijden.
De Reinaert-figuur moet reeds in de negen
de eeuw in Scandinavië bekend zijn geweest.
Door de invallen der Noormannen zou dus
dit epos overal bekend zijn geworden. De
middel-Nederlandse versie van „Willem die
madoc maakte" geldt echter als het beste
streek-eigen dichtwerk.
Dat dit dichtwerk in het noorden van het
graafschap Vlaanderen speelde is zeker. Laat
ons dus hopen dat weder zoveel belangstelling
in Hulst en omstreken kan worden gewekt,
dat het volgend jaar tóch weer een Reinaert
stoet kan worden gehouden.
Is het scheepswrak dat in 1960 werd gevonden,
vlak ten noorden van de Zeven Hofstedenstraat (zie
kaartje), afkomstig van een schip dat tijdens een dier
reizen van Elmare naar Ruschevliet is vergaan? Aan
de diepte waarop het wrak werd gevonden is dit waar
schijnlijker dan dat het een wrak zou zijn van een
schip dat daar enige eeuwen later zou zijn veronge
lukt.
2) Dit is de plaats waar de „Geschiedkundige Atlas
van Nederland", Zeeland in 1300, het Klooster Elmare
situeert.
3) Er liep een Elmare-weg van Elmare in de rich
ting Aardenburg. Blijkbaar was deze weg de scheiding
tussen de gronden van Sint Baaf en Sint Pieter, aan
gegeven door „tiend-palen". Hiervan zijn er nog twee,
op hun oorspronkelijke plaats, aanwezig. Drie tiend-
palen zijn de laatste jaren verdwenen, één als gevolg
der laatste oorlog.
173
