161
No. 6
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
gestemd, terwijl nog aangevraagd zijn de
Yersekse Moer, de Poel en Heinkenszand,
totaal ongeveer 8500 ha. In West-Brabant
lopen ook zeer belangrijke verkavelingen, we
denken aan het Land van Heusden en Altena,
het Westland, het komende Amerkant. Op
de Zuidhollandse eilanden is de belangstel
ling doorgedrongen: er liggen naar ik meen
verschillende aanvragen uit de Hoeksche
Waard en ook op dit gebied zit men dus in
het westen niet stil. Het ingrijpen van Delta
zijde in het hoofdverkeerswegennet en straks
de daarop aansluitende zijwegen, zal zeer
zeker ook tot gevolg hebben, dat er de nodige
activiteit van verkavelingszijde zal moeten
worden gehandhaafd.
In dit verband moeten we er op wijzen, dat
er ook een sterk vereenvoudigd waterschaps
patroon tot stand gekomen is, wat ook van
groot belang is voor de modernisering van het
gehele zuidwestelijke woon- en werkgebied.
In Zeeland zijn thans de gebieden Schouwen-
Duiveland, Tholen, Zuid-Beveland, Noord-
Beveland, Walcheren en in West Zeeuwsch-
Vlaanderen het Vrije van Sluis in dit opzicht
volledig geconcentreerd. Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen moet nog aan de beurt komen.
Voor West-Brabant kunnen we ook wijzen
op dergelijke tendensen. Daar is immers tot
standgekomen de Brabantse Bandijk, terwijl
we verder noemen het geconcentreerde water
schap de Striene. Voorts mogen we voor de
Zuidhollandse gebieden wijzen op het stelsel
van dijkringen, dat daar is opgebouwd, sy
stemen dus, die er toe geleid hebben, dat er
grote, levenskrachtige waterschappen zijn
ontstaan met soms partiële, soms volledig ge-
integreerde taak, die de vraagstukken die zich
mede in dat verband voordoen, het hoofd
weten te bieden. De ingelanden hebben in
gezien, dat een dergelijke opbouw er toe zal
kunnen meewerken om als evenwaardige
partner t.o.v. de provinciale- en rijksdiensten
op te treden, hetgeen van groot belang is
waar zulke enorme en ingrijpende werken
worden uitgevoerd.
Ik moge voorts betrekkelijk kort aan
strepen, dat alles wat er in de Delta gebeurt
op het gebied van werken, die direct met de
Delta-vormgeving verband houden en verder
op het gebied van de industrialisatie, de land
bouw dwingt tot belangrijke grondafgiften.
Dit roept speciale problemen op, die niet
steeds bevredigend opgelost kunnen worden.
Meestal wordt er wel hard aan gewerkt, maar
de problematiek is vaak zo ingewikkeld en
er zijn zoveel instanties en schijven bij be
trokken en er is vaak ook nog wel eens
gebrek aan ervaring, ook van onze zijde
dat men niet altijd tot datgene komen kan,
wat een ideale verwezenlijking van alle wen
sen zou inhouden.
In feite gaat het wanneer we het over ag
rarische structuurproblematiek in de meest
brede betekenis van het begrip hebben, over
nationale ruimtelijke ordeningsvraagstukken.
Alles wat zich rond Europoort voordoet,
zijnde een stuk nationale havenpolitiek met
een prioriteit van de eerste orde, speelt zich
af op het levensterrein, direct op het woon-
en werkgebied van de agrariër. Een voorbeeld:
alleen al op Rozenburg vervalt op de duur
3000 ha cultuurgrond en wordt het aantal
gedupeerden daar 74 landbouwers, 79 tuinders
en 70 overige grondgebruikers. Met geheel
Europoort zou voorlopig 6000 ha gemoeid
zijn. Onzeker is nog de rol die de Maasvlakte
in dit complex zal gaan spelen. Daarbij komt
dan de rol van het Brielse Meer als zoetwater
boezem, waarbij b.v. het Waterschap de
Brielse Dijkring voor de bij uitstek essentiële
belangen van de tuinbouw op Voorne en
Putten aan zoetwater in tweede instantie
ook die van landbouw en veehouderij moet
opkomen.
Ruimtelijke ordening.
DE vraagstukken van de moderne ruimte
lijke ordening, in het zuidwesten voor
een groot deel voortvloeiende uit het
verzekeren van de veiligheid door middel van
het Deltaplan, snijden overal dwars door het
structurele agrarische patroon heen, of dit nu
dammen betreft met verbindingswegen daar-