Het Munnikenhof teGrijpskerke
Mej. A. A. van der Poel
DIT jaar keerde in het Zeeuws Museum te Middelburg na
afwezigheid van enkele maanden het schilderij terug, voor
stellende „Het Munnikenhof te Grijpskerke" (afbeelding 1).
De heer N. van Bohemen, restaurateur te 's-Gravenhage, gaf het
doek een geheel vernieuwd aanzien. Thans is het te zien in het
trappenhuis van het museum. Ook voor degenen die het schilderij
reeds eerder in het huis aan de Wagenaarstraat hebben gezien, zal
een hernieuwde kennismaking zeker de moeite waard zijn. Na het
verwijderen van de vernislagen kwamen drie vrouwenfiguren te
voorschijn staande onder de boog van de hoofdpoort van de buiten
plaats. De belangrijkste ontdekking was echter de vóór de restauratie
onbekende signatuur: W.S. met het jaartal 1659. Met deze initialen
tekende "Willem Schellinks1).
De vergelijking van het op het schilderij voorkomende fraaie
buitengoed en het huidige overblijfsel daarvan gaf aanleiding tot het
nagaan van de geschiedenis van „Het Munnikenhof".
WIE gaande van Middelburg naar
Grijpskerke, rechts van de hoofd
weg het aardige profiel ziet van het
huis met het torentje in de tegenwoordige
toestand en informaties tracht in te winnen
betreffende het ontstaan en de bewoning in
het verleden, krijgt onveranderd te horen:
„Het Munnikenhof was de buitenplaats van
Jacob Cats". Ook het hiervoor genoemde
schilderij wordt vermeld in het archief van
het Zeeuwsch Genootschap a) als: „Het Mun
nikenhof zoals het zich ten tijde van Vader
Cats vertoonde". "Wanneer wij echter letten
op het jaartal boven de hoofdpoort 1629
en op het feit dat Cats reeds in 1623 het huis
bij zijn vertrek naar Dordrecht verkocht,
moeten wij tot de conclusie komen dat deze
betiteling niet geheel juist is.
"Wanneer wij het schilderij nader bekijken
zien we allereerst het huis zelf, dat in het
centrum van het schilderij de volle aandacht
tot zich trekt. Het vertoont op een kelder
verdieping twee etages en heeft links naar
achteren toe een (nauwelijks zichtbare) uit
bouw van eveneens twee verdiepingen.
Een opvallende noot vormen twee kleine
uitbouwtjes met topgevel, links en rechts op
de hoek van de naar de beschouwer toe
gekeerde gevel. Achter het zadeldak van het
huis zien wij een veelhoekige toren oprijzen,
waarvan de stompe spits met dakkapellen
enigszins de herinnering oproept aan de be
kroning van de Middelburgse stadhuistoren.
Op het midden van het dak bevindt zich een
zware schoorsteen, terwijl het dak van vijf
dakvensters met luiken is voorzien. Twee
windwijzers in de vorm van schepen versieren
het huis: één op de toren en één op de schoor
steen van het achterhuis. Links van het huis
zien we een ophaalbrug die uitkomt op het
terrein van de boerderij. De cour, onmiddellijk
voor het huis gelegen, wordt ter linkerzijde
begrensd door een overdekte wandelgang,
rechts door een berceau en aan de voorzijde
door een muur, waarin een poortje dat toe-
x) "Willem Schellinks of Schellincks (2-2-1627/12-10-
1678). Hij was schilder van landschappen en buiten
plaatsen.
200